Amedroz, Henry Frederick Kimdir, Hayatı, Eserleri

Amedroz, Henry Frederick (1854-1917) İsviçre asıllı İngiliz şarkiyatçı.

Yaşamı

Winchester’de doğdu, kazandığı bir bursla aynı yerde hukuk öğrenimi yap­tı. 1877’de girdiği Türkçe tercümanlığı imtihanını kazandı, fakat sıhhî sebep­lerle bu işe devam edemedi. 1882’de baroya girdi ve raportör olarak çalıştı. Bu sırada Arapça öğrendi ve Arapça yaz­ma bulunduran kütüphanelere devama başladı. Özellikle İslâm tarihi ve İslâm tarihçiliği konularıyla ilgilendi. Bir yan­dan araştırmalar yaparken öte yandan da aynı konuda çalışan diğer müsteş­riklerle münasebet kurdu.

Araştırma ve yayınları yanında şarki­yat çalışmalarına idareci sıfatıyla da ka­tıldı. Gibb Vakfının mütevelli heyeti üye­si olarak bu vakfın yayınları ve diğer ça­lışmalarındaki hizmetinin yanı sıra 1912-1915 yılları arasında Royal Asiatic Sociery’nin de idare heyetinde bulundu.

Hayatının son yıllarını Abbasî halife­lerinden Muktedir devriyle ilgili kronik­ler üzerinde çalışarak geçiren Amedroz, Mart 1917’de öldü.

Araştırma ve Neşirleri

1) Hilâl es-Sâbi’nin (ö. 448-1056) Kitâbü’i’Vüzerâ ile et- Târih ‘inin neşri:
Historical remains, First Part of his Kitöb al-Wuzarâ and Fragment of his History Leiden 1904. Amedroz bu yayınında, Abbâsîler’in dikkati çeken İki veziri İbnü’l-Furât ile Ali b. îsâ’nın hayatlarını ve dev­letin devamını sağlama gayretlerini. İs­lâm tarihçiliğinde önemli bir yeri olan Hilâl es-Sâbî gibi orijinal bir kaynak­tan günümüze ulaştırmıştır. Hilâl’in Târih’i, 360-447 yılları arasındaki olayları içeren dokuz kitaptan ibaret iken bunların çoğu kaybolmuştur. Amedroz 380-393 yıllarına ait bulabil­diği kısmı. Kitâbü’l-Vüzerâ nın da yine bulabildiği sadece baş kısmını neşretmiştir.

2) İbnü’l-Kalânisfnin Zeylü Tâ­rihi Dımaşk’ın neşri:
History of Damascus Leiden 1908. Bu kitapta da metni aslî dili olan Arap­ça ile verirken buna İngilizce bir özet, bir lügatçe ve gerekli indeksleri ilâve etmiş, ayrıca bu eserde, başka kaynak­lardan faydalanarak hazırladığı dipnot­larla okuyucunun istifade imkânını art­tırmış ve böylece metin neşrindeki titiz­liği ile dikkatleri çekmiştir.

3) Bir başka İngiliz şarkiyatçı D.S. Margoliouth ile bir­likte İbn Miskeveyh’in Tecâribü’1-ümem adlı eserinin neşri:
The Eclipse of the Abbaside Caliphate fl-VII, Oxford.

Bunlardan başka, özellikle neşrettiği metinleri kullanarak yaptığı tematik in­celemeleri, 1906-1915 yılları arasında İngiltere’de Journal of the Royal Asiatic Society, Almanya’da Der islam ve İtalya’da Bolletino mecmualarında ya­yımlamış, ayrıca Encyclopedia of Islam’da bazı Abbasî vezirlerinin biyogra­filerini yazmıştır.

Diyanet İslam Ansiklopedisi