Altan Gürman (ressam) Kimdir, Hayatı, Biyografi, Eserleri, Hakkında Bilgi

GÜRMAN, Altan (1935-1976)

Türk, ressam. Toplumsal eleştiriye yönelik resimlerinde, yeni bir öze uyan yeni biçimsel öğeleri kullanmıştır.

25    Şubat 1935’te İstanbul’da doğdu, 2 Nisan 1976’da aynı kentte öldü. Ortaöğrenimini Pertevniyal Lisesi’nde yaptı. 1954’te Ercüment Kalmık’la tanışıp İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde temel sanat eğitimi derslerini üç yıl süreyle izledi. 1956’da girdiği Güzel Sanatlar Akademisi (şimdi Mimar Sinan Üniversitesi) Resim Bölümü’nden 1960’ta mezun oldu. 1963-1966 arasında Paris Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’nda resim ve özgün baskı konusunda uzmanlaştı. 1967’de Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde asistan oldu ve 1969’da, ilerde başkanı olacağı Temel Sanat Eğitimi Kürsüsü’nün kurulmasında rol oynadı. 1971’de aynı kürsüde doçent oldu. 1972-1973 arasında İtalya’da inceleme ve araştırmalar yaptı. 1967’de Türkiye Çağdaş Ressamlar Cemiyeti Sergisi Jüri Özel Ödülü’nü, 1974’te de 35.Devlet Resim ve Heykel Sergisi’nde başarı ödülünü kazandı.

Dada ve Pop Art gibi akımların etkisinde çalışan Gürman’ın bu akımlardan ayrılan yanı, yapıtlarının özünde çok açık ve belirgin bir toplumsal eleştirinin varoluşudur.

1963-1966 arasında “istatistik” adını verdiği Mısır, Şeker Pancarı, Patates gibi tablolarını oluşturmuştur. Bunlarda Op Art akımının ve hazır nesne (ready made) anlayışının öğelerini, istatistiklerle birleştirmiştir. Örneğin, Mısır, istatistiklerin optik etkiler uyandıracak biçimde kullanıldığı bir tablodur.

Patates’te ise istatistikler ortadan kalkmış, onun yerine kutu içinde bir patates ve optik teknikle yapılmış bir patates bir arada gösterilmiştir. Bütün bunlar, Gürman’ın almış olduğu akademik eğitimi aşmak amacıyla yaptığı araştırmalardır.

Gürman, en yalın öğelerine indirgeyerek oluşturduğu resimlerinin hemen hepsinde bir yalnızlık duygusunu işlemiştir. Tek başına duran kurşun asker silueti, boz renkli tepe, masmavi gökyüzü altında tek bir topağaç ve bunların hepsinin önüne monte edilmiş gerçek dikenli teller ya da kırmızı beyaz boyanmış tahta bir barikat, hep bu duyguyu yansıtırlar. Gökyüzü adlı resmin çerçevesi gökyüzünün üstüne çapraz yerleştirilmiştir. Böylece gökyüzü çerçevesine sığmamış gibi gözükür. Kapitone’At ise kırmızı renkli gerçek bir kapitone yüzeyin önünde oturan, yanındaki telefon ve önündeki masa gibi eşyalaşnıış çelik dolapların boyandığı boya ile boyanmış bir insan silueti vardır.

Gürman 1970’lerin ortalarında, ölümünden önceki son döneminde, çok yoğun ve verimli bir çalışmaya girmiş, büyük boyutlu panolar, üç boyutlu heykel-peyzajlar oluşturmuştur.

•    YAPITLAR (başlıca): Kurşun Asker; Mısır, 1965; Şeker Pancarı, 1965; Patates, 1965; Gökyüzü, 1967; Montaj I, 1967, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi; Montaj 5, 1967; Dünyanın Yaratılışı, 1974; Neo-Klasizmin Rüyası, 1975; Kapitone, 1976; Asker, 1976; Toprak, 1976.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi