Edebi Şahsiyetler

Ahmed Hamdi Akseki Kimdir, Hayatı, Eserleri, Çalışmaları

İslam bilgini.1887 yılında Antalya ili Akseki ilçesi Güzelsu Beldesinde doğdu, 9 Ocak 1951’de Ankara’da öldü. İlk derslerini babası Mahmut Efendi’den sonra da Mecidiye Medresesinde Müderris Abdurrahman Efendi’den okudu. Karamanlı Süleyman Efendi’nin medresesinde tahsiline devam etti. Daha sonra İstanbul’a geldi ve Dersiam Bayındırlı Muhammed Şükrü Efendi’den icazet aldı. Medresetü’l Mütehassisin’de 3 sene okudu, doktora imtihanını vererek birincilikle mezun oldu. Henüz 32 yaşında iken 3 fakülteyi tamamlamıştı.

İstanbul’da Fatih Medreseleri’nde okuduktan sonra İlâhiyat Fakültesi’ni bitiren Ahmed Hamdi Akseki, bir süre medreselerde müderrislik yaptı, Heybeliada Mekteb-i Bahriye-i Şahane Akaid-i Dini’ye muallimliğine tayin edildi. Burada okuttuğu dersler, “Dini Dersler”, adı ile üç cilt olarak Sebilürreşad Kütüphanesi tarafından bastırıldı. Kurtuluş Savaşı yıllarında öğretmen olarak Ankara’ya tayin edildi, sonra Şer’iye Vekâleti’nde görev aldı. Dârü’l-fünun’da müderrislik yaparken İslâm dini, özellikle ilâhiyat konusunda dersler veriyordu. 1935’te Dârü’l-fünun yeni bir kanunla üniversite haline getirilince görevinden aynldı  ve sadece din alanında çalışmağa başladı. 1924 yılında Diyanet işleri Başkanlığı çalışmaya başlayan Akseki, çeşitli aşamalardan sonra 1939 yılında Diyanet İşleri Başkan Yardımcılığına tayin oldu. A.Hamdi Akseki, M.Şerafeddin Yaltkaya’nın ölümünden sonra Diyanet İşleri Başkanlığına kadar yükseldi.  Arapça, Farsça ye İngilizce bilen Akseki, resmi hizmeti yanında, ilmi çalışmalarını da ihmal etmedi ve 70 kadar eser yazdı. Tüm çalışmaları İslâm dini üzerinedir. İslâm dininin yapısı, ilkeleri, şeriat kuralları, itikad, ibadet, İslâm felsefesi, İslâm dini ile öbür dinler arasıdaki benzerlikler, farklar, İslâm dininin doğuş nedenleri, özellikleri, İslamın yayılışı, dünya üzerindeki dağılımı  eserlerinde işlediği konulardandır. Bütün İslâm bilginlerinin çalışmalarını izleyerek Türkçeye çeviren Akseki, özellikle hintli İslâm alimlerinin, İslâm dinini eleştiren yabancı bilginlere verdikleri cevapları Türkçeye tercüme için çalıştı.

İlgili Makaleler