EBÛ ALÎ EL-FÂRİSÎ KİMDİR? HAYATI VE ESERLERİ
Hasan b. Ahmed b. Abdü’l-Gaffâr, muktedir bir âlimdir. (288) târihinde Fâris ülkesinde “Nesâ” denilen beldede doğmuş, bilâhare seyahatlarda bulunarak (307) senesinde Bağdat’a gitmiş, sonra Şam diyarını dolaşmış, (341) de Haleb’e giderek Seyfü’d-Devle’nin yanında bir müddet ikamet etmiş, daha sonra Fâris bilâdına avdet edip Adudü’d-Devle’ye muhasip olmuş, nihayet Bağad’a avdet ederek orada (377) târihinde vefat etmiştir. Rahmefu’llâhi aleyh.
Kudret-i İlmiyyesi:
Bu zât, âlim, fâdıl, müfessir, bilhassa nahiv ilminde mütebahhir idi. Bağdad’da bir çok zevattan ilim ve irfan tahsil etmiş, ezcümle, Zeccâc, İbnü’s-Serrâc, Mebremân gibi meşâhirden müstefid olmuş, kendisinden de İbn-i Cinnî, Alî b. İsâ er-Rebaî gibi zatlar ders almışlardır.
Ebû Alî el-Fârisî, edîb, beliğ olduğu halde şiir ile pek o kadar meşgul olmamıştı. Eş’ârı bir kaç beyte münhasırdır.
“Yüz lügavî mes’elede hatâ ederim de bir kıyâsi mes’elede hatâ etmem.” dediğini İbn-i Cinnî rivayet ediyor. Mütenebbî ile aralarında bir çok musahabeler, mübâhaseler cereyan etmiştir.
Müellefâtı: Nahivdendir nahve dâirdir birkaç ciltlik bir eserdir. Bunu Ebü’1-Feth Osman Cinnî en-Nahvî telhîs etmiştir.
Me’hazlar: Vefeyâtü’l-A’yân, Buğyetü’l-Vuât, Nüzhetü’l-Elibbâ, El-A’lâm.
KAYNAK: Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük Tefsir Tarihi (Tabakatü’l-Müfessirin), Bilmen Yayınevi