Richard Wright Kimdir, Hayatı, Kitapları, Hakkında Bilgi

WRIGHT, Richard (1908-1960)

ABD’li yazar. Yapıtlarında ırk ayrımını ele almış, zencilerin toplumdaki konumlarını irdelemiştir.

4 Eylül 1908’de Mississippi’de, Natchez yakınlarında doğdu, 28 Kasım 1960’ta Paris’te öldü. Okuma yazma bilmeyen zenci bir ortakçının oğluydu. On dokuz yaşında yazar olmaya karar vererek Chicago’ ya yerleşti. Postanede memurluk etti. Dünya İktisadi Bunalımı yıllarında 48 eyalette işsizlere yardım amacıyla kurulmuş olan Federal Writers Project’in (Federal Yazarlar Projesi) Chicago bürosunda çalıştı. 1932’de Komünist Parti’ye üye oldu. Deneme, öykü ve şiirlerini gazetelerde yayımlamaya başladı. Sol eğilimli John Reed Kulübü’nün sekreterliğini yaptı. 1937’de New York’a gitti, Daily Worker gazetesinde çalıştı. Ertesi yıl beyazların siyahlara duyduğu kini sert, gerçekçi bir üslupla anlattığı dört uzun öyküyü içeren Uncle Tom’s Children’ı (“Tom Amca’nın Çocukları”) yayımladı. 1940’ta çıkan Native Son (Vatan Evladı) romanından uyarlanan bir oyunu 1941’de O.Welles Broadway’de sahneye koydu. Wright 1944’te Komünist Parti’den ayrıldı. 1945’te özyaşamını anlattığı kitabı Black Boy (Kara Çocuk) büyük ilgiyle karşılandı, iki ayda 400 bin sattı. Wright 1946’da Paris’e yerleşince sanat çevrelerince hararetle karşılandı, J.P.Sartre ve S. de Beauvoir’la yakın arkadaşlık kurdu. 1951’de Vatan Evladı nâm uyarlanarak Arjantin’de çekilen filmde başrolü oynadı. 1953’te geçmişini kendi köklerini keşfetmek amacıyla Afrika’da çıktığı yolculuğu Black Power (“Kara Güç”) adlı kitabında anlattı.

Wright beyazların egemenliğindeki zencilerin konumlarını ve acılarını ele almış, bunları yapıtlarında etkileyici bir üslupla yansıtmıştır. Ünlü romanı Vatan Evladı’nda onursuz, aşağılık, görüntüsünden insanların çekindiği bir zenciyi ele almıştır. Toplumun birey üzerinde nasıl belirleyici bir rol oynadığını ustaca işlerken, acımasız bir dünyayı, ırkçı tutkuları nedeniyle dengesini yitirmiş bir toplumu da yansıtmıştır. Siyasal toplumsal sorunlar içinde yaşamın anlamını arayan entelektüel bir zenciyi anlattığı Outsider (“Dışardan Biri”) ise ilk Amerikan varoluşçu romanı sayılır.

•    YAPITLAR (başlıca): Roman: Native Son, 1940, (Vatan Evladı); The Man Who Lived Urıderground, 1942, (Yeraltında Yaşayan Adam, 1965); Black Boy, 1945, (Kara Çocuk); The Outsider, 1953; (“Dışardan Biri”); The Long Dream, 1958, (Uzun Düş). Inceleme-Araştırma: Tu/elve Million Black Voices, 1941, (“On iki Milyon Kara Ses”); Black Power, 1954, (“Kara Güç”). Öykü: Uncle Tom’s Childrerı, 1938, (“Tom Amcanın Çocukları”); Eight Men, 1961, (“Sekiz Adam”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi