Subhi Abdullatif Paşa kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Subhi Abdullatif Paşa kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: Devlet vezirlerinden, asrımız alim ve edebiyatçılarından olup meşhur münşi ve hakim Sami Paşa’nın oğludur. Tahsilini ikmal ederek bir çok mühim devlet hizmetlerinde bulunduktan sonra 1302 (1885) tarihinde İstanbul’da vefat etmiştir. İkinci Mahmud’un türbesinde medfundur. Şark edebiyatına, hususiyle Arapçaya ve yeni ilimlerle Avrupa dillerinin çoğuna vakıf olup Peşte ve Bavyera İlim Encümenleri (ilimler Akademisi) ile Layipzig ve Amerika’daki Şark Maarif Encümenleri azalıklarına dahil idi.

Basılmış eserleri:

(Hakayiku’l-Kelam Fi Tarihi’l-islam). Ve ilk paraların ortaya çıkışı ile İslami paraları hikaye eden (Uyunü’l-Ahbar Fi’n-Nukudi Ve’l-Asar) ile İbn-i Haldun’un «Mukaddimesi»nin ikinci Kitabının cedvellerinin tercemesi olan (Miftahu’l-iber) ve (Selefkiyan ve İşkanyan Tarihleri)ni beyan eden iki cüz (Tekmiletü’l-iber)dir. Şiir yazma kabiliyeti de vardı. İlk eseri olan (Hakayiku’l-Kelam) İskender Efendi tarafından Farsça’ya terceme olunarak 1298 (1881) de İstanbul’da basılmıştır. (Hakayiku’l-Kelam)’ın mukaddimesinde felsefe tarihine taalluk eden bazı maddeler mevcud olduğu gibi tarih kısmı da istifadeyi mucibdir. Bu tarihin ikinci cildi basılmamış olup 1283 (1867) de vuku’ bulan Zaviye Muharebesine kadardır.

Kaynak: Osmanlı Müellifleri, Bursalı Mehmed Tahir Bey, Meral Yayınevi, 3. Cilt.