33Sosyoloji Sözlüğü

SİLAHLANMA YARIŞI

 

SİLAHLANMA YARIŞI

 

Askeri gücün iki, ya
da daha çok devlet tarafından sürekli geliştirilip çoğaltılması. Silahlanma
yanşları biri niceliksel, diğeri niteliksel olmak üzere iki yöne sahiptir. As­keri
teçhizatın giderek artan bir şekilde yüksek teknolojiye bağımlı bir hale
gelmesi neticesinde, yakın tarihimizde bazı silah­lanma yanşlan görülmüştür. Bu
yanşlardan belki de ilki ve en önemlisi geçen yüzyılın sonunda Almanya ile
ingiltere arasında

“Dreadnoughts”
denilen savaş gemilerinin daha İyilerini ve daha büyüklerini yapma olmuştur.
Çağdaş terminolojide silahlanma yarışı ABD ve SSCB arasında, karşı taraf
üzerinde ilk vuruş yeteneğini kazanabilmek için, özellikle kıtalararası
balistik füzeler hususunda süregelen nükleer silahlanma yarışıdır. Silahlanma
yarışındaki temel fi­kir, karşı tarafın teknolojik ilerlemesinin di­ğer tarafı
aynı teknolojiye sahip olması için teşvik etmesi ve karşılıklı ilişkilerin bu
şe­kilde bir kuvvetler dengesine dayanması­dır. Silahlanma yarışları çoğu kez
küçük ve nisbi bir gelişme ile yeni bir döneme de gi­rebilir. Örneğin SSCB’nin
“dairesel hata ih­timali” konusundaki gelişmeleri, 1970’le-rin
başlarında ABD’nin ekstra yatırımlar yapmasını gerektirmiş ve yine benzer şekil­de
Amerika’nın kendisini savunma amaçlı gördüğü anti-balistik füze sistemlerini ge­liştirmesini
Rusya kuvvetler dengesinin tehdit edilmesi olarak görmüş ve kendi si­lahlanma
düzeyini arttırmıştır.

Ulusal güvenliğin, ya
da üstünlüğün an­cak askeri güç konusundaki avantajı elde tutmakla güvence
altına alınabileceği dü­şüncesine dayanan, fakat her iki yönün de önemli olduğu
küçük güçler (Örneğin tsrail ve Arap devletleri) içindeki silahlanma ya­rışları
ile niteliksel yönün-uzun menzilli fü­zelerin hedeften şaşmaması, nüfuzu ya da
kolay kolay vurulamaması, bu füzelerin im­ha edici gücündeki iyileştirmeler
gibi daha önemli olduğu büyük güçler içindeki (örne­ğin nükleer silahlar)
silahlanma yarışları arasında çağdaş bir ayrım ortaya çıkmıştır. Bundan dolayı,
silahların sayıları üzerinde olduğu kadar, karakteristikleri üzerinde de

modern silahların
denetimi yoğunlaştırıl­mıştır.

(SBA) Bk.
Silahsızlanma

 

İlgili Makaleler