Sergey Timofeyeviç Aksakov kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Sergey Timofeyeviç Aksakov kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1791-1859) Rus yazar. Yapıtlarında büyük top­rak sahipleriyle köylülerin^ yaşamını yansıtmıştır. Ufa’da doğdu. Büyük toprak sahibi, köklü bir ailenin oğluydu. Kazan Üniversitesi’ni bitirdi. Petersburg’da devlet hizmetine girdi, daha sonra Moskova’ ya yerleşti. Gençliğinde eskiye bağlı bir edebiyatçılar grubuyla ilişki kurdu ve çeviriler yaptı. Ancak yaşa­mının sonuna doğru önemli bir yazar olarak ün kazanabildi.

Doğduğu bölgedeki eğilimler ı^^akov’da av tutkusu yaratmıştı. Bu tutku, gözlemlerini ve yazın konularını seçmede önemli rol oynadı! Çocukluk ve gençlik yaşamı yazarda şaşırtıcı bir doğa duygusu geliştirdi. Puşkin’in düz yazısının ve özellikle, sıkı dostluk kurduğu Gogol’ün etkisiyle, eski edebiyat anlayışından gerçekçi anlayışa yöneldi.

Semeynaya hronika (“Aile Güncesi”) en önemli yapıtıdır. Bu yapıtta yazarın büyük toprak sahibi dedelerinden iki kuşağın yaşamı betimlenmektedir. 18,yy ve 19.yy başlarında toprak sahiplerinin dizgin­siz yaşamını yansıtması yazarın bağlı olduğu çevreye karşı nesnel tutumunu gösterir. Aksakov eski yaşamı yumuşak, telaşsız bir anlatımla yansıtır.

Aksakov’un yapıtları 19.yy’ın ortalarındaki yazınsal-toplumsal savaşımdan uzaktır. Yazın çevre­lerinde tutucu-soylu dünya görüşünün yazarı olarak bilinirdi; bakışı ataerkil geçmişe dönüktü. Ne var ki yazarın içtenliği, 18. yy sonu ve 19. yy başı büyük toprak sahiplerinin yaşamını yeterince geniş ve inan­dırıcı bir biçimde dile getirmesine olanak veriyordu.

Detskiye godı Bagrovavnuka adlı kitabında Aksakov, toprak sahiplerinin kaygısız koşullarında büyüyen bir çocuğun iç dünyasının derinliklerine iner. Çocuk psikolojisinin kavranması için gerçekçi malzemeler içeren bu yapıt psikologların ve eğitimci­lerin kuramsal çalışmalarında birçok kez başvurduk­ları bir kitap olmuştur.

Aksakov’un Zapiski ob ujenii nbı ile Zapiski rujeynovo ohotnika adlarını taşıyan iki yapıtı avcılık kitapları niteliğinde olmakla birlikte bu konuyla sınırlı kalmamakta, yazarın derin doğa duygusunu ve gözlem yeteneğini de sergilemektedir.

Sergey Timofeyeviç Aksakov Rus halk yaşamını ve zengin doğasını yansıtmada usta bir yazar olarak kabul edilmiştir. Yazarın dili kusursuz ve zengin anlatımlı, tümce yapıları yalındır. Aksakov sevilen bir çocuk masalları kitabının da yazarıdır.

YAPITLAR (başlıca):

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 4. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983