Robert Aldrich kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Robert Aldrich kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1918) ABD’li film yönetmeni. Özellikle şid­det öğeleri içeren filmleri ve biçim ustalığıyla tanınmıştır. Rhode Island Eyaleti’nde Cranston’da doğdu. Temel eğitimini ailesinin yanında tamamladıktan son­ra, babasından kendisine kalacak kurulu işi reddedip, yirmi yaşlarında Hollywood’a gitti. Kısa bir süre sonra yönetmen asistanlığına yükseldi. Charlie Chap-lin, Lewis Milestone, Jean Renoir, Joseph Losey gibi usta yönetmenlerle çalıştı. Kısa bir süre televizyonda da çalışan Aldrich, 1953’te Metro-Goldwyn-Mayer şirketinin önerisini kabul edip yönetmenliğe başladı. 1955 yılından başlayarak kendi filmlerinin yapımcılı­ğını da üstlendi. 1968’de kendi bağımsız stüdyosunu açtı. Hollywood film yapım ve dağıtım sistemine karşı çıkışı nedeniyle büyük film stüdyolarıyla sürekli bir çatışma içinde oldu.

Aldrich MGM için yaptığı The Big Leaguer (“Büyük Oynayan”) filmiyle yönetmenliğe başladı. Özellikle hareketli sahnelerde “seyirciye yumruk atarcasına” diye nitelenen çok etkili kurgusuyla kısa sürede tanındı. Birbiri ardından çektiği filmler taşı­dıkları şiddet ve tutkulu cinsellik unsurları yüzünden eleştirildiyse de, bunlardan özellikle Whatever Happened to Baby Jane (“Jane Bebeğe Ne oldu?”) ve Dirty Dozen (“On İki Kahraman Haydut”) ticari açıdan çok başarılı oldu. Kendi stüdyosunu kurduk­tan sonra, büyük şirketlerin, özellikle dağıtım alanın­daki etkili engellemeleri karşısında zor durumda kalan Aldrich, bir yandan da filmlerinin kimi bölümlerine karşı çıkan sansürle uğraşmak zorunda kalıyordu. Aldrich, özellikle, sinemasal tutumuna en uygun türler olan “polisiye” ve “western” türü filmleriyle dikkat çekmiştir.

Filmleri belirli abartmalar taşısa da, seyirciye üstün bir gerçeklik duygusu vermeyi başaran Aldrich, önemli bir ritm ustalığına erişmiştir. Hollywood sinemasının geleneksel olarak üstü kapalı ve yumuşak bir tutumla geçiştirdiği konu ve temaları olanca açıklığıyla vermesi de özellikleri arasındadır.

YAPITLAR (başlıca):

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 4. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983