İsmail Galip Arcan kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi
İsmail Galip Arcan kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1894-1974) Türk tiyatro ve sinema oyuncusu. Özellikle karakter rollerindeki başarısı ve oyuncuların eğitimi üzerine yazdığı kitaplarla tanınmıştır. İstanbul’da, Üsküdar’da doğdu. Babası Divan-ı Muhasebat’ta memurdu. Üsküdar’da Revza-i Terakki okulunda ilköğrenimini tamamladıktan sonra Soğuk-çeşme Askeri Rüştiyesi’nde okudu. 1909’da Ahmet Fehim Efendi’nin tiyatro topluluğuna katıldı. 1914’te yeni kurulmakta olan Darülbedayi’ye öğrenci olarak girdi. Savaş yüzünden bu okulun eğitimi aksayınca, 1921’de Fransa’ya gitti. Bir buçuk yıl kaldığı Paris’te, yönetmen Antoine’in yardımıyla Comedie Française ve Odeon tiyatrolarında çalıştı, istanbul’a döndüğünde Raşit Rıza topluluğuna girdi, 1923’te yeniden Paris’e gitti ve iki yıl kaldı. 1925 yılının başında yurda dönüp, Muhsin Ertuğrul tarafından kurulan Şehzade-başı Ferah Tiyatrosu’na girdi. Bu topluluk kısa bir süre sonra dağılınca, bu kez Berlin’e giderek Alman tiyatrosunu inceledi. Yurda döndükten sonra İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatroları’nda çalıştı. 1932-1942 arasında Devlet Konservatuvarı’nda diksiyon hocalığı yaptı. Son yıllarında, ilerleyen kalp rahatsızlığı yüzünden sahneye çıkamadı. 8 Ağustos 1974’te, İstanbul’da öldü.
Küçük yaşlarda şiir ve edebiyata merak saran Arcan, 1908’de, daha on dört yaşındayken, yakın arkadaşı Muhsin Ertuğrul ile o dönemde adını duyurmaya başlamış olan Burhaneddin Kumpanyası’na girmek istedi, ancak bunu başaramadı. Mürebi-i Hissiyat adlı topluluğa katılma girişimi de aynı biçimde sonuçsuz kaldı. Bir yıl sonra Ahmet Fehim Efendi’nin topluluğunda Ahmet Vefik Paşa’nın Tabib-i Aşk adlı komedisiyle oyunculuğa başladı. He men ardından Namık Kemal’in Akif Bey adlı oyununda üstlendiği oldukça önemli bir rolle oyunculuğunu kanıtladı. Ahmet Fehim, Vahram Papazyan ve Raşit Rıza gibi oyuncuların etkisi altında kendini yetiştirmeye başladı. 1910’da Burhanettin Tepsi’nin Selanik turnesi sırasında, oyunculuğu ile geniş bir kitlenin ilgisini çekti. Almanya’da kaldığnsüre içinde birkaç filmde de rol alan Arcan, Türkiye’ye döndükten sonra Muhsin Ertuğrul’un çektiği birçok filmde oyunculuk yaptı. Oyunculuğun yanı sıra yetmişin üstünde oyun çevirisi ve uyarlaması vardır. Sayıları yüzü geçen radyo oyunları yazdı, büyük bir bölümünün yönetimini de üstlendi. Sinemada yarattığı “Bican Efendi” ve radyo oyunlarındaki “Habibe Molla” tipleri uzun yıllar büyük ilgiyle izlendi.
Arcan’ın, Türk tiyatro ve sinemasının gelişiminde etkin bir rol oynayan Muhsin Ertuğrul’la yakın çalışma arkadaşlığı olmuştur. Arcan, dönemin en iyi oyuncularından biri olarak kabul edilir; özellikle karakter rollerini ayrıntılara inerek, ama yalın bir tarzda oynamıştır. Dönemin oyuncuları arasında temiz diksiyonu ile tanınmıştır. Diksiyon ve makyaj konusunda yazdığı kitaplar uzun yıllar konservatuvarlarda okutulmuş, tiyatro oyuncularının temel başvuru kitapları arasına katılmıştır.
YAPITLAR (başlıca):
Oynadığı Oyunlar:
Çeviri, Uyarlama:
Oynadığı Filmler:
İnceleme:
Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 7. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983