HUMBARACIBAŞI AHMET PAŞA KİMDİR? HAYATI VE ESERLERİ

1675-İstanbul 1747). Fransız donanmasında subaylığa yükselip, Dieppe, La Hoque ve Cadiz deniz savaşında çok başarılı olan, kara ordusuna geçip ( 1698), İtalya’ya karşı savaşan (1701 ) Kont Claude Alexandre de Bonne­val, Louis XlV’ün eşi aleyhine konuşunca gözden dü­şüp, İtalya’ya kaçtı (1706). Fransa’ya karşı savaşmak için Avusturya’ya gidip, çeşitli savaşlara katıldı ve başa­rılarından ötürü genelkurmay heyetine alındı. Varadin (Petervaradin) savaşında Türklere karşı savaşıp, mareşallığa yükseldiyse de, Prens Eugène ile arası açılınca rütbeleri geri alındı ve beş yıl hapis cezasına çarptırıldı. Venedik’e (1728), oradan da Osmanlılara sığınıp (1729), müslüman olarak, Ahmet adını aldı. Sadrazam­lığa getirilen (21 Eylül 1731) Topal Osman Paşa orduya çekidüzen vermeyi kararlaştırınca İstanbul’a çağrılıp, humbaracı sınıfını kurdu ve topçu subaylarına matema­tik dersleri verdi. Hekimoğlu Ali Paşa sadrazam olunca vezirliğe ve beylerbeyliğe yükseltilip, Rusya ve Avus­turya savaşlarında Avusturya cephesinde savaştı. Dö­nüşte gözden düşüp, Kastamonu’ya sürüldüyse (1738) de, bağışlandı (1739). Karaman beylerbeyliğine ve humbaracıbaşılığa getirilip, Avrupa’daki siyasal olaylar üzerine sürekli raporlar hazırladı. Ömrünün son yılla­rında Fransa’ya dönmek istediyse de, Fransa’ya giriş iz­nini alamadan öldü. Humbaracıbaşı Ahmet Paşa uzun süre Türkiye’de kalmasına karşın Türkçe’yi öğreneme­miştir. İslâm’ı inanarak kabul ettiği de kuşkuludur.

KAYNAK: GROİLER İNTERNATİONAL ENCYCLOPEDİA, CİLT-1, 1993, DANBURY, CONNECTİCUT-İSTANBUL