ESKATOLOJI

Eskatoloji, ahir
zamanda olacak şeylerle ilgi­li öğreti; Yahudi, Hıristiyan ve İslam gelenek­lerinde
önemli bir unsur; dünyanın sonuna iliş­kin mistik anlayış ve kusursuz Tanrı
Krallığı’-nın geri dönüşü anlamlarını topluca ifade eden bir terimdir.
Eskatoloji, dünyanın ya da dünya tarihinde o çağın sonuyla ilgili Öğretile­rin
tartışmasını kapsamak üzere 1844’te icad edilmiş bir sözcüktür. Modern
Hıristiyan teo­lojisinde önemli bir yeri vardır. A.Schweitzer eski Alman
bilginlerinin İsa’nın yaşantılarını gözden geçirirken çarpıcı bir biçimde
İsa’nın öğretisinde, dünyanın koptu kopacak sonunu beklemesine dikkatleri
çekti. İkincisi bu eska-tolojik mesaj özellikle Avrupa’da vuku bulan bunaltıcı
felaketlerle ilgili görülmüştür. Fakat daha sonra Kİtab-ı Mukaddes uzmanları
(ör­neğin C.H.Dodd), İsa’nın asıl mesajının, İncil-Icr’den yeniden
çıkartılabildiği kadarıyla, ger­çeklesin iş ya da en azından ‘başlamış’ bir
eska-tolojiyi öne sürdüğünü ifade eltiler. Tanrı’nın Krallığı bu çağın sonunda
son bulmayacaktır; en azından başlangıcında bizzat Hz. İsa’nın ‘saat’ (İslami terminolojide
‘kıyamet’) ya da Tanrı Krallığına erişmenin nasıl olacağı hak­kında bilgi
vermediğine işaret edildi. Bununla birlikte, İncil’in eskatolojik niteliği
şimdilerde genellikle kabul görmüştürve modern teolog­ların sorunu bir yorum
sorunundan ibaret kal­mıştır. Hıristiyan olduğunu, Tanrı Krallığının yeryüzünde
Kİlise’de yaşamakla ya da toplu­mun genel hayatına ilerleme ya da devrim
va-sıiasıyla da olsa gireceğini İddia edecek mi­dir? Yoksa mesaj, tümüyle
kişisel karara bir çağrı mı olacaktır? Bu tür sorular taştışıladıır-sun, pek
çok ‘fundamentalîst’ Hıristiyan Ki-tab-ı Mukaddes’teki kehanetlerin moıamot bir
yorumu temelinde, ‘ikinci geliş’ ya da İsa’­nın “zuhuru”nu beklemeye
devam etmektedir­ler. Başkaları, geleneksel katolikliğin ‘son dön şey’ dediği
Ölüm, yargı, cennet ve cehen­nemi düşünmeye devam etmekledirler.

Eskatoloji İslam
geleneğinde ‘ahir zaman ve ‘kıyamel1 kelimeleriyle karşılanmakta, Kur’an-ı
Kerim ve hadislerde çeşitli kıyamet tasvirleri bol bol yer almakta ve dünyanın
so­nuyla ilgili son derece açık bilgiler verilmekte­dir.

(SBA) Bk. Dİıı;Dinler
Tarihi; IStıisl’ıyanltk; Teoloji