Esad Feyzi bey (Kolağası) kimdir? Hayatı ve eserleri

Esad Feyzi bey (Kolağası) kimdir? Hayatı ve eserleri: Son devir Osmanlı tabiplerinden. 1874’te Gömeç-Ayvalık’ta doğdu. Dâvûd Paşa Rüşdiyesini, Kuleli Askerî Tıbbiye İdâdîsini bitirdi. Mekteb-i Tıbbiye-i Şâhânede talebeyken, Alman fizikçi W.C.Röntgen’in 1895 yılında X ışınlarını keşfetmesinden bir sene sonra ilkel araçlarla ilk röntgen cihâzını yaptı ve arkadaşlarının el filimlerini çekti. 1897’de arkadaşı Rıfat Osman’la birlikte Yunan Savaşında yaralanan askerlerin vücutlarındaki mermi parçalarını röntgen cihâzı ile tesbit ederek ameliyatlarını kolaylaştırdı. Bu uygulama dünyâ tıp târihinde, savaş yaralıları üzerinde yapılan ilk röntgen uygulaması kabul edilir. 1897’de Mekteb-i Tıbbiyeyi yüzbaşı rütbesi ile bitirdi. Aynı okulda fizik dersi muallim muâvinliğine, sivil tıbbiyede de jeoloji ve mineroloji hocalığına getirildi. Röntgenin tıp fakültelerinde resmî ders programına alınmasını sağladı. Genç yaşında 1902’de İstanbul’da vefât etti.

Eserleri:

1) İlm-ül-Arz vel-Meâdin,

2) Eşkâl-i Teşrîhiyye,

3) Hikmet-i Tabiiyye-i İbtidâiyye,

4) Röntgen Şuâsının Esâsı ile Tatbîkât-ı Tıbbiyye ve Cerrâhiyyesi. Bu konuda ilk eserdir.

KAYNAK: REHBER ANSİKLOPEDİSİ, 7. CİLT

Feyzi Es’ad Bey (Kolağası) kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: Zamanımız Osmanlı tabiblerinin en zekilerinden olup İznik köylerinde doğmuştur. Tıb mekteblerinde tahsilini ikmalden sonra ilm-i arz (Jeoloji) ve ilm-i hikmet-i tabiiye [Fizik] muallim muavinliği ile vazife ve hizmet görmüştür. 1319 (1901) senesinde vefat ederek Üsküdar’da Karaca Ahmet Mezaristanına defn edilmiştir. Yaşı müsaade etseydi kendisinden daha pek çok hizmetler ve eserler beklenirdi. Memleketimizde en evvel röntgen şuası tecrübesine muvaffak olan bu zattır.

Eserleri:

(İlmü’I – Arz ve’l-Meadin),

(Eşkal-i Teşrihiye),

(Hikmet-i Tabiiye-i ibtidaiye)

(Röntgen şuaının Esası ile Tatbikat-ı Tıbbiye ve Cerrahiyesi)

Kaynak: Osmanlı Müellifleri, Bursalı Mehmed Tahir Bey, Meral Yayınevi, 3. Cilt.