Abdülmümin b. Ali kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi
Abdülmümin b. Ali kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: ( ? -1163) Arap devlet adamı. Kuzey Afrika ve İspanya’daki Muvahhidler Devleti’nin kurucusudur. Cezayir’de Tlemsen’e yakın bir köyde, 1095’te doğduğu sanılmaktadır. Zenate kabilesindendir. Köyünde başladığı öğrenimini Tlemsen’de bitirdi. Muvahhidler Devleti’nin temelini atan ibn Tumart’ın yakın arkadaşı idi. İbn Tumart, batı komşuları Murabıtlarla savaşıp Marakeş’i alması için 1123’te Abdülmümin’i başkomutan yaptı ve emirül-müminin sanını verdi. Kendisi de Tin Mellal kentine çekildi. Abdülmümin, İbn Tumartın ölümüne kadar (1130), onun yardımcılığını yaptı. Bir söylentiye göre, İbn Tumart ölümünden birkaç gün evvel Abdülmümin’i kendi yerine veliaht seçmiştir.
Abdülmümin 1147’de batı komşuları Murabıtlar Devleti’ni ortadan kaldırdı. Ülkedeki bazı ayaklanmaları bastırdı. Mağrib’te Hammadiler’in elinde kalan topraklan aldı ve Normanların zaptettikleri Tunus ve kıyı bölgelerini kurtardı. 1160’ta, el-Mehdiye kentini de geri aldı. Üst üste kazandığı bu başarılarla ülkesini Keyrevan’a kadar genişletti, Mısır Fatımileri ile komşu oldu. Daha sonra, saltanatın kendi ailesine geçmesini sağladı. Bu amaçla ülkenin tüm vali, devlet adamı ve kabile reislerinden oluşan bir meclis topladı. Büyük oğlu Muhammed’i veliahtlığa getirdi.
İspanya’da çıkan karışıklıkları bastırmak için büyük bir ordu toplamaya başladığı sırada 1163’te aniden hastalanıp öldü. Abdülmümin, yeni kentler kurdu, birçok kenti de imar etti. Donanmayı barındırmak için limanlar yaptırdı. Mülkiyet hakkını ve vergileri yeniden düzenledi.
Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Anskilopedisi, 1. Cilt, Anadolu yayıncılık, 1983