SİLAHLANMA YARIŞI
Askeri gücün iki, ya
da daha çok devlet tarafından sürekli geliştirilip çoğaltılması. Silahlanma
yanşları biri niceliksel, diğeri niteliksel olmak üzere iki yöne sahiptir. Askeri
teçhizatın giderek artan bir şekilde yüksek teknolojiye bağımlı bir hale
gelmesi neticesinde, yakın tarihimizde bazı silahlanma yanşlan görülmüştür. Bu
yanşlardan belki de ilki ve en önemlisi geçen yüzyılın sonunda Almanya ile
ingiltere arasında
“Dreadnoughts”
denilen savaş gemilerinin daha İyilerini ve daha büyüklerini yapma olmuştur.
Çağdaş terminolojide silahlanma yarışı ABD ve SSCB arasında, karşı taraf
üzerinde ilk vuruş yeteneğini kazanabilmek için, özellikle kıtalararası
balistik füzeler hususunda süregelen nükleer silahlanma yarışıdır. Silahlanma
yarışındaki temel fikir, karşı tarafın teknolojik ilerlemesinin diğer tarafı
aynı teknolojiye sahip olması için teşvik etmesi ve karşılıklı ilişkilerin bu
şekilde bir kuvvetler dengesine dayanmasıdır. Silahlanma yarışları çoğu kez
küçük ve nisbi bir gelişme ile yeni bir döneme de girebilir. Örneğin SSCB’nin
“dairesel hata ihtimali” konusundaki gelişmeleri, 1970’le-rin
başlarında ABD’nin ekstra yatırımlar yapmasını gerektirmiş ve yine benzer şekilde
Amerika’nın kendisini savunma amaçlı gördüğü anti-balistik füze sistemlerini geliştirmesini
Rusya kuvvetler dengesinin tehdit edilmesi olarak görmüş ve kendi silahlanma
düzeyini arttırmıştır.
Ulusal güvenliğin, ya
da üstünlüğün ancak askeri güç konusundaki avantajı elde tutmakla güvence
altına alınabileceği düşüncesine dayanan, fakat her iki yönün de önemli olduğu
küçük güçler (Örneğin tsrail ve Arap devletleri) içindeki silahlanma yarışları
ile niteliksel yönün-uzun menzilli füzelerin hedeften şaşmaması, nüfuzu ya da
kolay kolay vurulamaması, bu füzelerin imha edici gücündeki iyileştirmeler
gibi daha önemli olduğu büyük güçler içindeki (örneğin nükleer silahlar)
silahlanma yarışları arasında çağdaş bir ayrım ortaya çıkmıştır. Bundan dolayı,
silahların sayıları üzerinde olduğu kadar, karakteristikleri üzerinde de
modern silahların
denetimi yoğunlaştırılmıştır.
(SBA) Bk.
Silahsızlanma