İstanbul’un fethine dair bir rûznâme yazan İtalyan hekimi.
Niccolo Barbaro’nun hayatı hakkında fazla bilgi yoktur. Sadece XV. yüzyılın başlarında dünyaya geldiği ve 1451-1453 yıllarında İstanbul’da yaşadığı bilinmektedir. Bu yıllarda Venedik Cumhuriyeti’-nin İstanbul’a sefer yapan gemilerindeki personelin hekimi olarak görevlidir. Bu şekilde 1452’den itibaren şehrin Türkler tarafından kuşatılmasına ve 29 Mayıs 1453’te kesin fethine şahit olmuştur. Yaşadığı olayları anlatan ve hayli ayrıntılı olan hatıratı, tarihte yeni bir çığır açan İstanbul fethinin en değerli kaynaklanndandir. Aynı zamanda İtalyanlar’ın ve bilhassa Venediklilerin şehrin savunmasındaki katkıları hakkında da güvenilir bilgiler vermektedir. Rûznâme günü gününe tutulmuş hâtıralar biçiminde 2 Mart 1451 – 29 Mayıs 1453 tarihleri arasında yazılmış olup Barbaro Venedik’e döndükten sonra yeniden kaleme alınmıştır. Risalede çarpışmalara katılan vatandaşlarından altmış sekiz soylunun adlarını vererek bunlardan ölenleri, esir düşenleri ve kaçmayı başaranları da bildirir. Türkler şehri ele geçirmeye başladığında Barbaro, liman başkanı Alvise Diedo ve kalyonlar kumandanı Bartolo Furian ile birlikte Galata’daki Cenovalılar’a (Ceneviz) sığındıklarını belirtir. Kendisi, bütün denizcileri ganimetlerden pay almak için karaya çıkmış olan Türk donanmasının gafletinden faydalanarak kaçmayı başarmıştır. Barbaro’nun ölüm tarihi bilinmemektedir.
Yazma nüshası Venedik’te Biblioteca Marciana’da bulunan hatırat ilk defa Viyana’da 1856’da Enrico Cornet tarafından Giornale deli Assedio di Costanünopoli, 1453, di Niccolo Barbaro, Patricîo Venetiono, Corredato di Note e Documenti per Enrico Cornet adıyla yayımlanmıştır. Bazı parçalarını J.-P. Migne ve A. Ellisen neşretmişlerdir. İngilizce tercümesi J. R. Jones tarafından yapılmış; Cornel’nin yayımladığı metinden Şemseddin T. Diler tarafından yapılan Türkçe tercümesi de basılmıştır.
Diyanet İslam Ansiklopedisi