Ebû Abdi’llâh, İbn-i Meymûn el-Semîn el-Mervezî, meşhur bir muhaddistir. (235) târihinde vefat etmiştir.
Kudret-i İlmiyyesi:
Muhammed b. Hatim müfessir, hâfızü’l-hadis bir zâttır.
İbn-i Adiy, Dârekutni gibi muhaddisler kendisini tevsik etmektedirler. Yalnız Ebû Hafsi’l-Gallâs : “Muhammed b. Hatim, Birşey değildir.” demiştir. Fakat Zehebî diyor ki : “Bu söz merdûd bir cerhdir.”
Binâenaleyh bu söz ile o muhterem zâtın kadri tenzil edilmiş olamaz.
Muhammed b. Hatim, Abdu’llah İbn-i İdrîs, Süfyân b. Uyeyne, İbn-i Uley-ye, Vekî’, Kattan gibi zevattan hadîs ahzetmiş, kendisinden de İmâm-i Müslim, Ebû Dâvud, Hüseyin b. Süfyân, Ahmed b. el-Hasen es-Sûfî ve saire rivayette bulunmuşlardır.
Muhammed b. Hatim, Sahîh-i Müslim’de münderic olan şu iki Hadîs-i şerifin de râvîlerindendir :
İbn-i Ömer’den mervîdir, demiştir ki : Her sekir verici şey şarabdır; her şarab ise haramdır.”
Resûl-i Ekrem buyurdu ki : Sizden hiçbirini, ameli, cennete idhâl edemez.
Yâ Resûlâ’llah, seni de mi? dediler.
Buyurdu ki : Beni de.. Meğer ki Allahu Teâlâ beni kendi fazl-ı rahmetiyle mağfiret buyursun.”
Yâni Cennet’de yüksek derecelere nâiliyyet için güzel amellerin medhali var ise de, asıl Cennete girmek hususunda medhali yoktur; bu mahzâ bir fazl-ı ilâhîdir. Çünkü insanların amelleri, haddi zâtında böyle ebedî bir ni’-mete nâiliyyet için kifayet edemez.
Muhammed b. Hatim, rivayete nazaran Tefsîr’e dâir bir kitab cem’ etmiş, bunu birçok kimseler Bağdad’da kendisinden yazmışlardır.
Me’hazlar : Sahîhü’I-Müslim, Tezkiretü’l-Huffâz, EI-A’Iâm.[134]
KAYNAK: Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük Tefsir Tarihi (Tabakatü’l-Müfessirin), Bilmen Yayınevi