Zoe Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

ZOE (978 ?-1050)

Bizans imparatoriçesi. 1028-1050 arasında yönetimde önemli rol oynamıştır.

Doğum yeri bilinmiyor. Constantinopolis’te (İstanbul) öldü. Bizans imparatoru VIII. Konstantinos’un (d. 1025-1028) kızıdır. İktidarın hanedandan kadınlara bırakılmadığı Bizans’ta, bir erkek vârisi bulunmayan VIII. Konstantinos, 12 Kasım 1028’de kızı Zoe’yi başkent eparkhos’u (başkent yöneticisi) soylu Romanos Argyros’la evlendirdi ve üç gün sonra öldü.

Zoe, 50 yaşında imparatoriçe olarak iktidarı III. Romanos adını alan kocasıyla paylaştı. Ancak sürdürdüğü gönül ilişkileri nedeniyle kendisinden uzaklaşarak vaktini tümüyle devlet işlerine harcayan III. Romanos’u 1034’te öldürttü ve hemen ardından yeni gözdesi Mikhael Paphlagonian’la evlendi. Ne var ki bir süre sonra IV. Mikhael adını alan yeni imparator tarafından her türlü hareket özgürlüğü elinden alınarak haremden çıkması yasaklanan Zoe, IV. Mikhael’in yeğeni Mikhael Kalaphates’e veliaht sıfatıyla ceasar unvanı verdi. Çekildiği manastırda 10 Aralık 1041 ’de ölen IV. Mikhael’in yerine tahta çıkan yeğeni V. Mikhael, Zoe’yi tutuklatarak tüm yetkilerini elinden aldı ve Büyükada Manastırı’na sürgüne gönderdi. Kararı öğrenen halkm ayaklanarak saraya yürümesi üzerine Zoe saraya geri getirildi ve V.Mikhael yakalanarak gözlerine mil çekildi.

Zoe, kilisenin, aristokrasinin ve halkın baskısıyla 1042’de daha önce manastıra kapattığı kız kardeşi Theodora’yla iktidar ortaklığını kabul etmek zorunda kaldı. İki imparatoriçenin anlaşmazlığı kısa zamanda büyüdü. Zoe, 11 Haziran 1042’de ordunun ve askeri bürokrasinin pek tutmadığı Konstantinos Monomak-hos’la evlenerek halk tarafından sevilen Theodora’nın etkinliğini azalttı. Yaşamının son yıllarını ibadetle geçirdi. IX. Konstantinos’tan (d. 1042-1055) sonra tahtın tek sahibi olan Theodora’nın 1056’da ölmesiyle Bizans Makedonya Hanedanı son buldu.

Zoe’nin 1028-1050 arasında Bizans’ta iktidarı paylaştığı dört imparator döneminde Anadolu, Balkanlar ve İtalya’da siyasal, askeri, iktisadi ve dinsel sorunlara köklü çözümler getirilemedi. Kazanılan kimi askeri başarılar merkezi yönetimdeki gevşeklik ve yetersizlik nedeniyle kalıcı uygulamalarla desteklene-mediğinden sorunlar güncelliğini sürdürdü.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi