Ziya Gökalp Batılılaşma Açısından Eski Türklerin Önemi ve Kadın Hakları
Batılılaşma Açısından Eski Türklerin Önemi ve Kadın
Hakları
Günümüzde Batı toplumlarında yer alan çağdaş yaşam biçimine ait ne varsa bunları
n eski Türk toplumlarında da olduğu iddia edilir. Örneğin demokrasi, özgürlük
ve eşitlikçi yaşam biçimi, kadın hakları ve benzeri alanlarda Batılı toplumlar ile eski
Türk toplumları arasında paralellik kurulur. Bu konuların başında da kadının
toplum içerisindeki eşitlikçi konumu gelmektedir.
Ziya Gökalp, ulusal bir toplum oluşturma yolunda kadın haklarına büyük önem
verir ve bu anlayışını yerleştirmek için de eski Türklerdeki kadınların sahip oldukları
haklara dikkat çeker. Günümüzün ileri toplumlarında bulunan özelliklerinin
eski Türklerde de bulunduğunu belirtir. Ve özellikle kadın hakları konusunda örnekler
verir. Buna göre, eski Türklerde sihir gücü kadınlara aittir. fiamanizm kadınlardaki
kutsal güce dayanır. fiamanlar başarılı olmanın yolunu kadın kılığına girmekte
görürler. Bu nedenle eski Türklerde ana soyu çok önemli, kadınların hukuku
erkeklerden daha yüksektir. Kadınlar birer usta binici, iyi silah kullanıcıdırlar.
Yiğitlik konusunda erkeklerle yarışırlar. Kadın aynı zamanda hükümdar, kale koruyucusu,
vali ve elçi olabilmektedir. Ana soyu, baba soyu ile eşittir. Bu nedenle
kadın da erkekle eşittir. Yapılan bütün işlerde, devlette hatunun, evde eşin görüşü
alınır (Gökalp, 1978, s. 133-146; Gökalp, 1980: 123-124).