filozof/zhuangzi” 250″ 319″ Zhuangzi

Zhuāngzi (pinyin), Chuang Tzu (Wade-Giles), Chuang Tsu, ya da Chuang Tse (Çince:okunuşu Cuanğzı) M.Ö. 4.yy’da Çin’in Savaşan Beylikler Döneminde yaşamış bir filozoftur. Yazarı olduğu Taoizm felsefesindeki kitabı da kendi adıyla Zhuangzi olarak anılır.

Zhuangzi Kral Hui Liang ve Kral Xuan Qi dönemlerinde yaşadığına göre; milattan önce 370 ila 301 yılları arasında yaşadığı tahmin ediliyor. Meng şehrinden olan Zuhangzi; doğduğunda sahip olduğu ismi Zhou idi.

Zhuangzi’nin felsefesine göre; hayatımız sınırlı ama öğrenebileceklerimiz sınırsızdır.

Zhuang Zi, felsefeyi “yararsızın yararı” diye tanımlamış. Belki en yüksekten bakıldığında, doğru ile yanlışın, güzel ile çirkinin, gece ile gündüzün de bir anlamı yok. Oysa bunlar var, ama belli bir yaşantıya göre… Felsefe gündelik sorunları çözmüyor, bize para kazandırmıyor, ömrümüzü uzatmıyor… Ama bir bakış açısı sağlıyor. Hayatı yüksekten, kuşbakışı olarak ancak felsefeyle görebiliyoruz. Pratik açıdan “yararsız” olsa da kazandırdığı bakış açısıyla yararlı…

“Zhuang Tzu düşünde bir kelebek olduğunu gördü, ama uyandığında, düşünde kendini bir kelebek olarak gören bir insan mı, yoksa düşünde kendini insan olarak gören bir kelebek mi, olduğunu bilemedi.”

Arjantinli yazar Jorge Luis Borges, “Düşsel Varlıklar Kitabı”nda yer alan “Zhuang Tzu’nun Düşü” adlı öyküsünde böyle yazmış. Bu satırlar, İngiliz diplomatı ve Sinolog Herbert Allen Giles’ın 1899 yılında yayınlanan “Chuang Tzu” adlı kitabından alınmış. Borges aynı meseli, “Öteki Soruşturmalar” adlı kitabında bulunan “Zamanın Yeni Çürütülmesi” başlıklı yazısında da kullanıyor.