Edebiyat

Yusuf Ziya Ortaç Kimdir, Hayatı, Edebi Kişiliği

Yusuf Ziya Ortaç. Türk, şair ve yazar. (1895’te İstanbul’da doğdu, 11 Mart 1967’de aynı kentte öldü). Şiirde konuşma dilini ve hece ölçüsünü kullanarak önemli bir değişime öncülük etmiş olan Beş Hececiler’dendir.

Vefa İdadisi’ni bitirdikten sonra 1915’te Darü’l-Fünun’un açtığı yeterlilik sınavını kazandı ve edebiyat öğretmenliğine başladı. İlk şiirleri 1914’ten sonra çeşitli dergilerde çıktı. 1918’de ilk yayınladığı  Şair adlı dergiyle başlayarak birçok edebiyat dergisi çıkardı. Milli Mücadele sırasında İstanbul hükümetinin yanlısı Aydede dergisinde de mizah yazıları yazıyordu. Bu derginin kapanması üzerine, 1923’te Orhan Seyfi Orhon’un da katılmasıyla genellikle şehirlilere ve aydınlara yönelik bir mizah dergisi olan Akbaba’yı çıkardı. Değişen iktidarlara kolayca ayak uyduran ve bu yüzden zaman zaman kendi okuyucusunun bile tepkisine hedef olan bu derginin idareciliğini ölümüne dek sürdürdü. 1946-1950 döneminde Ordu milletvekilliği yaptı.

Gençlik yıllarında, döneminin birçok şairi gibi aruzla şiirler yazan Ortaç, Ziya Gökalp’in etkisiyle hece veznine yönelmiş ve Beş Hececiler grubunun bir üyesi olmuştur. Hece veznini kullanarak koşukla yazdığı Binnaz adlı oyunu başarılı eserlerindendir. İşlek bir dille yazdığı fıkralarında ise hicivi ve nükteyi ustaca kullanmıştır. Şiirlerinin ve mizah yazılarının yanı sıra, roman ve öyküler de yazmıştır.

Eserleri (başlıca)

Şiir

  • Akından Akına (1916)
  • Cenk Ufukları  (1917)
  • Âşıklar Yolu    (1919)
  • Yanardağ    (1928)
  • Bir Rüzgâr Esti (1962)

Oyun

  • Binnaz  (1919)
  • Nikahta Keramet (1923)

Roman

  • Göç  (1943)
  • Üç Katlı Ev  (1953)

Fıkra

  • Beşik  (1943)
  • Ocak  (1943)
  • Sarı Çizmeli Mehmet Ağa (1956)
  • Gün Doğmadan  (1960)

Anı

  • Portreler (1960)
  • Bizim Yokuş (1966)

 

İlgili Makaleler