Tarihi Şahsiyetler

Yuri Gagarin Kimdir, Hayatı, Ölüm Nedeni, Hakkında Bilgi

GAGARİN, Yuri Alekseyeviç (1934-1968)

SSCB’li kozmonot. 1961’de ilk uzay uçuşunu gerçekleştirerek uzay araştırmalarında yeni bir dönemin başlamasında rol oynamıştır.

9 Mart 1934’te Giatsk yakınlarındaki bir kolektif çiftlikte doğdu, 27 Mart 1968’de Moskova yakınlarında öldü. Bir marangozun oğlu olan Gagarin’in ilköğrenimi Alman istilası yüzünden kesintiye uğradı. Savaştan sonra Moskova’da bir meslek okulunda ve Saratov’daki yüksekokulda sürdürdüğü teknik öğrenimi sırasında bir yandan da uçuş dersleri aldı. Daha sonra Hava Kuvvetleri Okulu’na girdi ve 1957’de hava teğmeni olarak mezun oldu. Bir süre deneme pilotu olarak çalıştıktan sonra yörünge uçuşu için eğitilen bir kozmonot ekibine alındı. 12 Nisan 1961’de insanlı ilk uzay uçuşunun pilotu oldu.

Gagarin, 4.75 ton ağırlığındaki Vostok 1 uzay gemisinde Moskova saati ile 9.07’de başladığı uçuşunu, 10.55’te SSCB toprağına inerek tamamladı. Saatte yaklaşık 28.000 km’ye varan bir hızla gerçekleşen bu uçuşta Gagarin’in yönetimindeki Vostok 1, dünyadan en uzak noktası 301 km olan yörüngesinde 89.1 dakika kaldı.

Yaptığı uzay yolculuğu ile dünya çapında üne kavuşan Gagarin, albay rütbesine yükseltildiği ve Lenin nişanı ile ödüllendirildiği gibi, Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edildi, adı Ay’ın saklı yüzündeki kraterlerden birine verildi.

Gagarin, 1961’den sonra kozmonotların eğitiminde etkin görevler aldığı gibi Yüksek Sovyet’in üyesi olarak siyasetle de uğraştı. 1968 Martı’nda bir eğitim uçuşu sırasında iki kişilik jet uçağının Moskova yakınlarında düşmesiyle yaşamını yitirdi.

Gagarin’in 1961’de gerçekleştirdiği kısa uçuş, 1957’de Sputnik I’in uzaya atılmasıyla başlayan uzay çağında önemli bir dönüm noktası oldu. Gagarin’in uçuşundan sonraki bir yıl içinde uzaya gönderilen SSCB’li kozmonot ve ABD’li astronot sayısı altıya yükselirken, roket ve uzay aracı tasarımındaki hızlı gelişmeler de, Gagarin’inki gibi dakikalarla ölçülen kısa uçuşların yerine, günler, hatta haftalar süren uzay yolculuklarına olanak tanıdı.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

Gagarin’in uzaya çıkışı sonrasında “(Uzayda) Yeryüzü mavi görünüyordu, ama orada tanrı yoktu” sözlerine Türk edebiyatında Necip Fazıl Kısakürek Feza Pilotu şiiri ile karşılık vermiştir.