Yoshio Nishina Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

NİŞİNA, Yoşio (1890-1951)

Japon, fizikçi. Compton saçılımına ilişkin Klein-Nişina formülü ve Japonya’da atom fiziğinin gelişmesindeki öncülüğüyle tanınır.

Tokyo’da elektrik mühendisliği öğrenimi gördükten sonra kuramsal fiziğe yöneldi ve Avrupa’ya giderek Kopenhag’da, ünlü fizikçi Niels Bohr’un yanında çalıştı. 1928’de, gene Bohr’un öğrencilerinden İsveçli fizikçi Oskar Klein ile birlikte, hafif elementlerin elektronlarına çarparak saçılan X ışınlarının yön ve dalgaboyu değiştirmesine dayanan Compton saçılımına ilişkin “Klein-Nişina formülü” nü açıkladılar. Göreli kuvantum kuramına dayanarak, Campton olayındaki saçılan elektromanyetik ışımanın (fotonun) enerjisi ile saçılma açısı arasındaki bağıntıyı veren bu formül, parçacık etkileşmelerinin yorumunda büyük önem taşır.

Danimarka’dan Almanya’ya geçerek bir süre Heisenberg’in yanında araştırmalar yaptıktan sonra ülkesine dönen Nişina, Tokyo’daki Fizik ve Kimya Araştırmaları Enstitüsü’nde çalışmaya başladı. Bu enstitüde bir atom fiziği laboratuvarı ve Japonya’nın ilk siklotronunu kuran Nişina, ülkesinde atom fiziğinin doğuşuna önderlik etti ve yeni bir fizikçiler kuşağının yetişmesinde çok önemli rol aynadı. Sonradan Nobel Ödülü kazanan Yukava ve Tomonaga da Nişina’nın öğrencileriydi. Ancak, II.Dünya Savaşı’ nın bitimine doğru, teslim olan Japonya’ya giren Amerikan işgal kuvvetlerince laboratuvarı ve siklot-ronu tümüyle yıkılan Nişina, savaştan sonra Tokyo Bilim Enstitüsü’nün yöneticiliğini devralarak, bu görevi ölünceye değin sürdürdü.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi