Yedi Mescidler (Mesacid-i Seb’a) Nedir, Hakkında Bilgi

Mesacid-i seb’a. Medine’nin kuzeyindeki yedi mescide verilen isim.

Medine’de Sel’ dağının kuzeybatısında bulunan ve mesâcid-i feth diye de anılan yedi mescidden dördü [Mescid-i Feth, Mescid-i Selmân-ı Fârisî, Mescid-i Ali b. Ebû Tâlib, Mescid-i Ebû Bekir es-Sıddîk] klasik kaynaklarda geçmekte, Mescid-i Ömer b. Hattâb ve Mescid-i Sa’d b. Muâz’ın (Mescid-i Fâtıma) XX. yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir. Muhammed İlyâs Abdülganî, anılan altı mescidin biraz güneyinde XX. yüzyılm ikinci yarısında inşa edilen Mescid-i Benî Harâm’ın araya diğer yapı­lar girmeden önce onlarla bir bütünlük arzettiğini, Mesâcİd-i Seb’a adının da bu dönemde ortaya çıktığını ileri sürmekte, bazı yazarların ise yedinci mescid olarak Hendek yakınındaki Mescidü’r-râye’yi gösterdiklerini belirtmektedir.

1. Mescid-i Feth. Feth sûresi veya, “Eğer fetih istiyorsanız işte fetih geldi” mealindeki âyet [Enfâl 8/19] burada nazil olduğu için mescide bu adın verildiği nakledilmektedir. Ancak genellikle kabul edilen rivayet, Hendek Gazvesi sırasında Hz. Peygamber’in mescidin bulunduğu yerde Medine’yi muhasara eden düşman­ların yenilmesi için dua ettiği ve bundan dolayı mescide bu adın verildiği şeklinde­dir. Yine bu sebeple mescide Mescid-i Ahzâb denildiği gibi etrafındaki diğer mescidlerden daha yüksek bir yerde yapıldığı için Mescid-i A’lâ da denilmiştir. Hendek Savaşı esnasında namazgah niteliğinde olan bu alana daha sonra tek revaklı bir mescid inşa edilmiştir. Ömer b. Abdüla-zîz, Medine valiliği sırasında mescidi eski planına uygun biçimde yeniden yaptır­mıştır. XV. yüzyıl müelliflerinden Semhû-dî, Eyyûbîier döneminde Seyfeddin Hü­seyin b. Ebü’l-Heycâ tarafından tekrar inşa ettirilen mescidin inşa tarihini kıble yönündeki bir kitabenin üze­rinde gördüğünü belirtmektedir. Son olarak Sultan Abdülmecid’in 1270’te (1853-54) yeniden yap­tırdığı mescid yaklaşık 8.S m. boyunda, 3,5 m. genişliğinde ve 4,5 m. yüksekliğinde olup inşaatında bazalt taşı kullanılmış­tır. Mescide Suûdîler döneminde yapılan biri kuzey, diğeri doğu tarafında, her biri yirmi yedi basamaklı iki merdivenle çıkıl­maktadır. Binada tezyinat yoktur. Mihra­bın eni yaklaşık 1 m., yüksekliği 2 metre­dir. Eyvanın kuzey duvarı küçük bir avlu­ya açılmaktadır.