Sosyoloji

XX. Yüzyılın Başlarında, Canik (Samsun) Sancağında İsimleri Değiştirilmek İstenen Kaza, Köy, Mahalleler ve Yeni İsimleri

Selim
Özcan –
XX. Yüzyılın Başlarında, Canik (Samsun) Sancağında İsimleri
Değiştirilmek İstenen Kaza, Köy, Mahalleler ve Yeni İsimleri

Canik adı günümüzde, Canik dağları ile
bilinmektedir.

Canik (…) batıda Kızılırmak vadisinden
başlayıp, doğuda Ordu’nun doğusundan akan Melet ırmağına kadar 180 km boyunca
uzanan, güneyde Kelkit ırmağına kadar olan ve 60 km genişliğindeki bölgenin
adıdır.

Canik kelimesinin ilk geçtiği metinlerden
birisi, belki de ilk geçtiği Türkçe metin, 1244-1245’te yazılmış olan Danişmendname’dir
(s. 673).

Enver Paşanın yayınladığı emirnâmeye göre
Canik sancağı dahilinde adları değiştirilen kasaba, köy ve mahalleler ile
bunların yeniden hangi adlarla adlandırılmasının uygun görüldüğüne dair cetvel
düzenlenerek 9 Mayıs 1916 Canik Mutasarrıfı tarafından, Dâhiliye Nezâretine
gönderilir (s. 675).

Canik sancağı ve yöresi yerleşme yeri
adlarının en büyük kısmını yüzde 37’lik bir oranla kişi ad ve ünvanlarıyla,
ilgili adlara dayanan yer adları teşkil etmektedir.

Dinle ilgili adlandırmada ise, adlara dini
kurumlar ve temalar ilham kaynağı olmuştur.

Meslek isimleri de yer adı olarak
kullanılmıştır.

Yer adlarını belirlemede, en kalabalık ikinci
isim grubunun menşe’ini yüzde 33’lük bir oranla, çevrenin coğrafi özelliklerini
yansıtan adlar oluşturmaktadır (s. 676).

Özcan, Selim. (2006), “XX. Yüzyılın Başlarında, Canik (Samsun) Sancağında İsimleri
Değiştirilmek İstenen Kaza, Köy, Mahalleler ve Yeni İsimleri
,” Geçmişten Geleceğe Samsun, Ed. Cevdet
Yılmaz, Cilt: 1, (s. 671-686), Samsun

İlgili Makaleler