Wystan Hugh Auden kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi
Wystan Hugh Auden kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1907-1973) İngiliz kökenli ABD’li şair. 1930’lar İngilteresi’nin sanatla politika arasında denge kurmak isteyen şairlerindendir. Tam adı Wystan Hugh Auden olan şair İngiltere’de, York’ta doğdu. Babası Birmingham Üniversitesi’nin seçkin fizik profesörlerindendi. Dönemin yazarları arasında varlıklı bir aileden gelen tek önemli şair sayılır. Sekiz yaşında St. Edmund’da yatılı olarak okumaya başladı, ortaöğrenimini Gresham School’da tamamladı. Oxford Üniversitesi Christ Church College’de İngilizce öğrenimi yaptı. Doymak bilmeyen bir şiir okuyucusuydu, şiir sevgisini Walter de la Mare’den aldığını söylemiştir. 1928’de çocukluk arkadaşı Christopher Ishervvood’la bir yıl Almanya’da kaldı. Alman dili, kabare şarkıları ve Brecht’in oyunlarından son derece etkilenmiş olarak ülkesine döndü. İskoçya ve İngiltere’de beş yıl kadar çeşitli okullarda öğretmenlik etti. 1935’te romancı Thomas Mann’ın kızı Erika ile evlendi. İspanya İç savaşının başlamasından sonra 1937’de İspanya’ya gitti. Cankurtaran şoförü olarak Cumhuriyetçilerin safında çalıştı. Ertesi yıl bu kez başka bir savaşa tanık olabilmek için Çin’e gitti. Dönüşünde arkadaşı Isherwood’la Amerika’ya yerleşmeye karar vermişlerdi. Auden bu kararının nedenlerini ömrü boyunca açıklamamıştır. 1939’da bu ülkeye göç eden şair, 1946’da Amerikan vatandaşlığına da geçti. 1950’de Michigan Üniversitesi’nde yardımcı profesör olarak İngilizce, 1953’te de Smith College’de profesör olarak şiir dersleri verdi. 1954’te American Academy of Arts and Letters’a üye seçildi. 1956-1961 arasında Oxford Üniversitesi’nde Şiir Kürsüsü’nde profesör olarak görev yaptı. 1948 Pulitzer Şiir Ödülü’nü, 1953 Bollingen Ödülü’nü, 1956 Ulusal Kitap Ödülü’nü kazanmış olan şair, 1973 yılında son yıllarını geçirmekte olduğu Viyana’da öldü.
Öğrenimine maden mühendisi olmak niyetiyle başlayan Auden, kısa bir süre sonra asıl yeteneğinin şiirde olduğunu keşfetmişti. Oxford’da öğrenciliği sırasında arkadaşları arasında güçlü bir şair olarak belirdi. Daha sonraları “Auden Kuşağı” olarak adlandırılacak olan C. Day Lewis, Stephcn Spender, Louis Mac Niece, Christopher Isherwood gibi genç, radikal şair ve aydınlardan oluşan grubu etkiledi, yönlendirdi. Almanya’ya yaptığı yolculuktan Freud ve Marx’ın öğretilerinden etkilenmiş olarak döndü. İlk kitabı Poems’in (“Şiirler”) 1930 yılında yayımlanmasıyla adını geniş çevrelere duyurmayı başardı. İzlanda söylencelerinden, Eski İngiliz şiirinden kaynaklanan geleneksel malzemeyi, edindiği çağdaş bakış açısıyla birleştirerek, kapitalist toplumun hastalıklarını ve bu toplumu oluşturan bireylerin içinde bulunduğu psikolojik çöküntüyü dile getirdi. 1933-38 yılları arasında yayımlamayı sürdürdüğü şiirlerle İngiltere’nin en önde gelen anti-faşist, radikal, çarpıcı şairi sayıldı. Bu dönemde Isherwood’la birlikte Brecht’çi yöntemle yazılmış oyunlar, belgesel film metinleri, çok sayıda makale ve kitap eleştirisi, gezi notları yazdı. İç Savaş sırasında İspanya ve Japon işgali altındaki Çin’de tanık olduklarını iki ayrı kitap olarak yayımladı. 1939 yılı Auden’in dünya görüşünde ve şiirinde belirli bir değişimin başlangıç yılı olarak önem kazandı. Şair önceleri ağır ağır, daha sonra bütünüyle toplumsal ve siyasal inançlarından ayrılıp Hıristiyanlık’ın etkisi altına girdi. Şiirlerinde daha önceden işlediği konulardan ayrılarak kişisel ve dinsel sorunları işlemeye başladı. Bu değişiklikle birlikte müziğe kasşı ilgisi de yoğunlaşmıştı. 1950’lerden sonra arkadaşı” Chester Kallman’la opera librettolarına yeni bir canlılık getiren çalışmalarda bulundu.
Auden şiirinin ilk döneminde T.S. Eliot ve William Butler Yeats ölçüsünde büyük, ama çağdaş toplumsal ve politik gerçekliklere yer vermesiyle dönemine tanıklık eden, ahlaki sorunlara toplumsal bir bakış açısıyla yaklaşmaya çalışan yapıtlarıyla onlardan ayrılan bir şair olarak tanınmıştı. Dilin gücünü zorlamış, şairin sesini çeşitlendirilmiş, zenginleştirmişti. Şiire başladığı yıllarda dünyada egemenliği sürdüren büyük iktisadi bunalım ve demokrasilere karşı bir tehlike olarak beliren faşizm, dışa dönük bir aydın olarak siyasi tercihlerini belirlemişti. Sözcülüğünü ettiği kesimin insanlarıyla yeterince özdeşleşmemesi ilerleyen yıllarla birlikte bu tercihlerini değiştirmesine yol açtı. Ancak, bu değişimin şiirinin temel sorunlarını fazla etkilemediği söylenebilir. Gerçekten de Auden tüm sanat yaşamı boyunca şiirinin ana kaynağı olan dualizmi, birey ve toplum, özgürlük ve gerekirlik, şiir ve gerçeklik, insan ve yurttaş, estetik ve ahlak gibi ikilemleri konu edinmiştir. Tüm şiirlerinde en bağlı olduğu “soru soran kahraman” sesini sonuna kadar kullanmıştır.
YAPITLAR:
Şiir:
Oyun:
Libretto:
Gezi ve eleştiri:
Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 9. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983