Tarihi Şahsiyetler

William Nicol Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

NICOL, William (1768-1851)

İngiliz fizik ve paleontoloji bilgini. Kendi adıyla anılan, ilk polancı prizmayı yapmıştır.

1768’de doğdu, 2 Eylül 1851’de Edinburgh’da öldü. Edinburgh Üniversitesi’nde doğa felsefesi ve fizik profesörlüğü yapan Nicol’ün yaşamına ilişkin olarak bilinenler çok sınırlıdır. Üniversite arşivlerinden elde edilen bilgiler, onun 1810’lu yıllarda çalışmalarını kristal ve kayaların araştırılması üzerinde yoğunlaştırdığını ve bu tür maddelerin iç yapılarının mikroskop altında gözlemlenmesini olanaklı kılan bir yöntem geliştirdiğini, aynı yöntemi fosil odunların araştırılmasına da uygulayarak, hücre yapılarının anlaşılmasına katkıda bulunduğunu göstermiştir.

Nicol’ün, adını bilim dünyasına duyuran buluşu ise 1828’de geliştirdiği polarıcı prizmadır. Erasmus Bartholin 1669’da İzlanda spatı olarak bilinen iki kalsiyum karbonat kristalinden (kalsit) geçen ışığın çifte kırılmaya uğrayarak, kırılma yasalarına uyan olağan ışın ile bu yasalara uymayan olağandışı ışın demetlerine ayrıldığını belirlemişti. Etienne Malus de 1809’da bu olguyu, ışık parçacıklarının yansıma ve kırılma sırasında sıralanıyor oluşlarına ve bu işlemlerden sonra da sıralarının korunmasına bağlamış, ışığı oluşturan parçacıkların mıknatıs kutupları benzeri iki kutup yapısında olduğunu savunarak bu olaya polarılma adını vermişti.

Nicol ise 1828’de geliştirdiği prizmayla, polarılmış tek bir ışın demeti elde etmeyi başardı. Çaprazlama kesilerek iki eşit parçaya ayrıldıktan sonra Kanada balsamıyla yeniden yapıştırılmış paralel yüzlü bir İzlanda spatından oluşan “Nicol prizması”na giren ışık çifte kırılmaya uğrar ve olağandışı ışın hiçbir sapmaya uğramadan balsamın içinden de geçerek prizmanın öbür yüzünden çıkarken, kristal içinde sapma gösteren ışın balsama rastladığında bir de yansımaya uğrayarak prizmanın alt yüzeyinden dışarı çıkar. Prizmadan çıkan bu iki ışın arasındaki uzaklığın, ikisinin de ayrı ayrı kullanılmasını olanaklı kılacak büyüklükte olması, Nicol prizmasının kısa sürede, optik fiziği ve kayaç bilgisi (petrografi) alanlarındaki çalışmaların en uygun aracı durumuna gelmesini sağladı.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler