Tarihi Şahsiyetler

William Lloyd Garrison Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

GARRISON, William Lloyd (1805-1879)

ABD’li gazeteci ve eylem adamı. Köleliğin kaldırılması mücadelesinin önderlerindendir.

10 Aralık 1805’te Massachusetts Eyaleti’nde Newburyport’ta doğdu, 24 Mayıs 1879’da New York’ta öldü. Bir ayakkabı yapımcısının ve bir marangozun yanında çalıştıktan sonra, bir süre Boston’da matbaacılık yaptı.

1828-1829 yıllarında National Philanthropist ve Journal of the Times dergilerinde çalıştı. 1828’de Genius of Universal Emancipation adlı dergiyi çıkaran Benjamin Lundy (1789-1839) ile tanıştı ve onun kölelerin aşamalı olarak serbest bırakılarak Afrika’daki kolonilere yerleştirilmelerini savunan görüşlerinden etkilendi. 1829’dan sonra dergiyi birlikte yönetmeye başladılar. Garrison kısa bir süre sonra Ingiliz kölelik karşıtlarının savunduğu “hemen özgürleştirme” görüşünü benimsedi. Bu görüş doğrultusunda Ocak 1831’de Liberator (Kurtarıcı) adlı dergiyi çıkarmaya başladı.

Protestan dinini benimseyen ve toplumun günahlardan ve adaletsizliklerden arındırılması için mücadele eden Garrison’a göre kölelik bir günahtı. Günahtan aşamalı olarak değil, ancak bir anda kurtu-lunabileceğine göre, kölelik hemen yasaklanmalıydı. Köleliğin iktisadi boyutlarını göz ardı eden ve kölelik olgusuna yalnızca ahlaki açıdan bakan Garrison, kölelerin serbest bırakılmalarından sonra, toplumsal yaşama uyum sağlamaları aşamasında ortaya çıkacak sorunlarla ilgilenmiyordu.

Garrison 1833’te Amerikalı Kölelik Karşıtları Derneği’ni (American Antislavery Society-AAS) kurdu. 1830’larm sonlarına doğru günahsız yaşama erişmenin olanaklı olduğu doğrultusundaki dini görüşleri benimsedi, yasalara ve siyasi kurumlara bağımlılığa karşı çıkarak köleliğin kaldırılmasının yanı sıra, kadın haklarına saygı gösterme gibi ilkeleri savunmaya başladı. 1840’ta bu görüşlerine katılmayan bir grup, dernekten ayrılarak Amerikalı ve Yabancı Kölelik Karşıtları Derneği’ni (American and Foreign Antislavery Society), köleliğe karşı mücadelenin siyasi’mücadelenin dışında tutulmasına karşı çıkan ikinci bir grup ise Liberty Party’yı kurdu.

Garrison 1844’te, özgür eyaletlerin, köleci eyaletlerin günahını paylaşmaması için Birleşik Devlet-ler’in dağıtılmasını önerdi. İç Savaş başlayınca Lin-coln’ün yanında yer aldı, 1863’te kölelere özgürlük tanıyan bildirgeyi destekledi. 1865’te AAS’nin amacına ulaştığını ileri sürerek derneğin kapatılmasını istedi. Ancak köleliğe karşı mücadelenin kölelere özgürlük tanımakla bitmediğini savunanlar derneğin çalışmalarının sürmesine karar verdiler ve Wendell Phillips’i başkan seçtiler.

Garrison Aralık 1865’te Liberator’un son sayısında derginin amacına ulaştığını yazdı. Yaşamının bundan sonraki döneminde Cumhuriyetçi Parti’yi destekledi. Kadın haklarının, barışseverliğin, serbest ticaretin savunuculuğunu yaptı ve zaman zaman gazetelere yazılar yazdı.

•    YAPITLAR (başlıca): Thoughts on Colonization, 1832, (“Kolonileştirme Üzerine Düşünceler”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi