Kimdir

Walther Wilhelm Bothe kimdir? Hayatı

Walther Wilhelm Bothe kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1891-1957) Alman fizikçi. Kendi geliştirdiği rastlaşık sayım yöntemiyle gerçekleştirdi­ği buluşlarından dolayı 1954’te Nobel Fizik Ödülü’nü kazanmıştır. Walther Wilhelm Georg Franz Bothe 8 Ocak 1891’de Berlin yakınlarındaki Oranienburg’da doğdu. Berlin Üniversitesinde eğitim gördü ve 1914’te doktorasını aldı. 1929’da Berlin, 1930’da Giessen, 1934’te de Heidelberg üniversitelerinde öğretim gö­revlisi olarak çalıştı. 1934’te Kaiser Wilhelm Tıbbi Araştırma Enstitüsü’nde (daha sonraki adıyla Max Planck Enstitüsü) Fizik Bölümü yöneticiliğine getiril­di. 1946’dan sonra ise Heidelberg Üniversitesi Fizik Kürsüsü’nün başına geçti. 1954 yılında Max Born ile birlikte Nobel Fizik Ödülü’nü kazandı. 8 Şubat 1957’de Heidelberg’de öldü.

Bothe’nin geliştirdiği rastlaşık sayım yöntemiyle ilk çalışmalar durağan elektronlarla fotonların çarpış­masını (Compton olayı) incelemek amacıyla yapıl­mıştı. Çarpışma sonucu elektronla fotonun değişik yönlerde saçıldığını, bitişik iki Geiger sayıcıyla sapta­yan Bothe, bu neredeyse eşzamanlı rastlaşık sayım yöntemiyle ışığın parçacık niteliğini kanıtladı. Aynı yöntemle, Bohr’un bir önerisinin aksine, enerji ve momentumun sakinimi yasasının atom düzeyinde de geçerli olduğunu kanıtlayan deneyler yaptı.

Bothe 1929’da bu kez üstüste yerleştirilmiş Geiger sayıcılarıyla kozmik ışınların niteliğini incele­meye başladı ve bu ışınların sanıldığı gibi yalnız gamma ışınlarından değil, girim gücü yüksek parça­cıklardan da oluştuğunu buldu. 1930’da H. Becker ile birlikte alfa tanecikleriyle berilyumu ve diğer bazı hafif elementleri bombalayarak yüksek girim gücü olan bir ışın elde etti. Ne var ki, Bothe ve aynı olguyu gözlemleyen Joliot-Curie’ler nötronlardan oluşan bu ışının niteliğini yorumlayamayınca nötronun keşfi 1932’de Chadwıck tarafından gerçekleştirildi. 1937’de Bothe ve W. Gentner ağır çekirdeklerin yoğun gamma ışınının etkisi altında dönüşümünü inceledi­ler. Bothe II. Dünya Savaşı sırasında ülkesinin atom bombasının geliştirilmesine yönelik çalışmalarında önemli bir rol oynadı. 1944’te de ülkesinin ilk siklotronunun (çekirdek parçacıkları hızlandırıcısı) yapımını gerçekleştirdi.

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 19. cilt, Anadolu yayıncılık, 1984