Wallace Stevens Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi
STEVENS, Wallace (1879-1955)
ABD’li şair. İmgeci şiirin en başarılı temsilcilerindendir.
2 Ekim 1879’da Pennsylvania Eyaleti’nde Rea-ding’da doğdu, 2 Ağustos 1955’te Connecticut Eyale-ti’nde Hartford’da öldü. Ortaöğrenimini doğduğu kentte tamamladı. 1897’de girdiği Harvard Üniversitesinde George Santanyana’dan felsefe dersleri aldı; onun estetizminin etkisi altında kaldı. 1900’de New York Hukuk Okulu’na girdi. 1904’te mezun olduktan sonra New York’ta avukatlık etmeye başladı. Bu süre içinde W.C.Williams, e.e.Cummings ve M.Moo-re gibi kendi kuşağından yenilikçi şairlerle dost oldu. İlk şiiri 1914’te Poetry dergisinde yayımlandı. Stevens 1916’da Hartford’da bir sigorta şirketinde çalışmaya başladı. 1934’te şirketin genel müdür yardımcılığına yükseldi ve ölümüne değin aynı işi sürdürdü.
Stevens’in ilk kitabı, kırk dört yaşındayken yayımladığı Harmonium’du. Daha sonraki yapıtlarının da çekirdeğini oluşturan bu kitapta, az kullanılan, yabancı kaynaklı sözcükler, sözcüklerin müziksel değerlerinin vurgulanışı, renk tutkusu, bazı eleştirmenlerce yapay olarak değerlendirilen imgeler ve benzetmeler hemen göze çarpıyordu. Şiirlerinin önemli bir bölümü şaşırtıcı, alışılmadık başlıklar taşıyordu. Kitapta kısa, zarif ve neşeli bir tonun egemen olduğu imgeci şiirlerin yanı sıra, belli bir düşüncenin geliştirildiği daha uzun parçalar da yer alıyordu. Bazı eleştirmenler Stevens’in birbirleriyle bağdaştırılması güç nesneler ve kategoriler arasında kurduğu bağlantı ve benzetmelerle Avrupa’daki Dadacı şairlerin deneyleri arasında bir paralellik kurmuşlardır. Oysa Dadacılar gerçeği yıkmak, en azından dönüştürmek isterlerken, Stevens onun görülmeyen yönlerini öne çıkarmayı amaçlar.
Stevens’in ikinci kitabı Ideas of Order (“Düzen Düşünceleri”) 1935’te çıktı.Bu şiirlerde,Harmonium’ daki neşeli havanın ve oyun düşkünlüğünün yerini, daha düşünceli, huzursuz bir ton almıştı. Stevens, genellikle toplumsal sorunlardan uzak durmuş bir şairdi. Ama yeni şiirlerinde, o yıllarda yaşanan dünya iktisadi bunalımının ve gerginleşen uluslararası ilişkilerin izleri görülebilir. 1937’de çıkan The Man with the Blue Guitar’da (“Mavi Gitarlı Adam”), daha sonra güçlenecek bir bireşim denemesine başlamıştı. Gündelik yaşamın nesneleriyle kendi düş gücünün egzotik nesnelerini iç içe sokmayı deniyordu. Kitapla aynı adı taşıyan şiirde, sanata, yok olmuş Tanrı inancının yarattığı boşluğu doldurma görevi veriyordu. Stevens bu noktada, Dadacılar’ın ya da Mussolini’ yi destekleyen İtalyan Gelecekçileri’nin (Fütüristler) değil, Fransız Simgecileri’nin (Sembolistler) izinden gidiyordu. Bu kitabı, Stevens’a Amerikan şiirindeki tartışılmaz yerini kazandıran Notes Toward a Supreme Fiction (“En Yüksek Kurgu Yolunda Notlar”) adlı kitabı izledi. 30 parçalık bu uzun şiirde işlenen tema, insanların şiirin yardımıyla gündelik yaşamı dönüştürmeleriydi. Şiirsel göz, baktığı gündelik dünyayı soyutlayacak, dönüştürecek, tuhaflıklarını, benzersizliklerini ortaya koyacak ve aldığı hazzı iletecekti. 1944’te yayımlanan Esthetique du Mal (“Kötülük Estetiği”) adlı uzun şiirde, iyiliğin tanımlanması için insan acılarının ve kötülüğün varlığının kabullenilmesi temasına, Harmonium’daki ilk şiirlerini anımsatan bir tazelik ve incelik kazandırmıştı.
Stevens 1950’de çıkan The Auroras of Autumn (“Güzün Şafak Yıldızları”) ile Bollingen Ödülü’nü, 1954’te yayımlanan Collected Poems (“Toplu Şiirler”) ile de Pulitzer Ödülü’nü kazandı.
Stevens’in şiirinin bütün müzikselliğine ve inceliğine karşın, felsefi düşüncelere fazlaca bağlı kaldığı ileri sürülür. Bu, daha çok son dönem şiirlerinde görülmekle birlikte, uzun felsefi şiirlerinde de izlenir. Stevens’in asıl başarısı ve ABD şiirine kalıcı katkısı, şakacı bir tonda yazılmış, kısa ve incelikli lirik Şiirleridir. Stevens, Fransız Simgecileri’yle başlayan estetizme bağlı kalmakla birlikte, bunu gündelik yaşamı da içine alacak bir biçimde genişletmiştir.
• YAPITLAR (başlıca) Şiir: Harmonium, 1923; Ideas of Oder, 1935, (“Düzen Düşünceleri”); The Man with the Blue Guitar, 1937, (“Mavi Gitarlı Adam”); Parts of a World, 1942, (“Bir Dünyanın Parçaları”); Notes Toward a Supreme Fiction, 1942, (“En Yüksek Kurgu Yolunda Notlar”); Esthetique du Mal, 1944, (“Kötülük Estetiği”); Transport to Summer, 1947, (“Yaza Geçiş”); A Primitive Like an Orb, 1948, (“Küre Gibi Bir İlkel”); The Auroras of Autumn, 1950, (“Güzün Şafak Yıldızları”); Collected Poems, 1954, (“Toplu Şiirler”). Deneme: The Necessary Angel: Essays on Realty and the Imagination, 1951, (“Zorunlu Melek: Gerçeklik ve Düş Gücü Üzerine Denemeler”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi