Vladimir Tatlin Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

TATLİN, Vladimir (1885-1958)

SSCB’li ressam ve heykelci. Yapımcılık (Konstrüktivizm) akımının en önemli temsilcilerinden biridir.

Vladimir Evgrafoviç Tatlin Karkov’da doğdu, Moskova’da öldü. On sekiz yaşında denizci olarak çalışmaya başladı. Bir süre Penza’da bir sanat okulunda okuduktan sonra 1910’da Moskova’ya gitti ve Güzel Sanatlar Akademisi’nde öğrenim gördü. Bu dönemde Gonçarova ve Larianov’un düzenlediği öncü sergilere katıldı, çeşitli sahne ve kostüm tasarımları gerçekleştirdi. 1913’te Paris’e yaptığı bir gezi sırasında gördüğü Picasso’nun ahşap, metal levha ve kartonlardan oluşan yapıtlarından etkilendi. Moskova’ya döndükten sonra, Yapımcılık’m erken örnekleri sayılan kabartma resimler, kabartma konstrüksiyon-lar ve köşe kabartmaları üretti. Bu çalışmalarıyla öncü sanatçılara heykel yapımında mühendislik tekniklerinden yararlanma yollarını açtı. 1917’de sahne tasarımcısı ve ressam Georgii Bogdanoviç Yakulov (1882-1928) ve Rodçenko ile birlikte Moskova’daki Cafe Pittoresque’in iç dekorasyonunda çalıştı. Öncü çalışmalarını 1917 Sovyet Devrimi’nin ilk yıllarında da sürdürdü ve Üçüncü Enternasyonal için bir anıt tasarladı. Aynı yıllarda Halk Eğitim Komiserliği’nin (Narkompros) Görsel Sanatlar Bölümü’nde (IZO) görev aldı. 1921 ’de de Sanat Kültürü Enstitüsü’nün (Inkhuk) Petrograd (bugün Leningrad) merkezinin kurulmasıyla görevlendirildi. 1927’de bu kuruma bağlı olan Yüksek Teknik Enstitü’de (Vkhutein) ders verdi, hükümetin sanat ve eğitim programlarında görevler aldı. Bu kurumlarda çalışmaya başladıktan sonra dönemin politikası doğrultusunda öncü sanattan uzaklaşarak daha çok endüstri tasarımına yöneldi ve öğrencileriyle birlikte işçiler için giysi ve ev eşyaları gerçekleştirdi. 1929-1931 arasında Letatlin adını verdiği tek kişilik bir planör tasarladı. 1930’lardan sonraysa daha çok sahne tasarımı üstünde çalıştı.

Tatlin, resim yapmaya başladığı ilk yıllarda çoğunlukla denizcilik konularını, Gonçarova’nın gelişmiş ilkelciliğini ve Rus ikonlarını anımsatır bir biçimde işlemiştir. Yapımcı üslubunu kabartma resimleriyle geliştirmeye başlamıştır. Teneke, cam ve ahşap gibi gereçleri bir araya getirerek oluşturduğu bu yapıtlarında gerçek mekânı resimsel bir öğe olarak kullanmıştır. 1915-1916 yıllarında gerçekleştirdiği duvara telle tutturulan köşe kabartmalarıysa tümüyle üç boyutlu konstrüksiyonlardır. 1919’da tasarımına başladığı Üçüncü Enternasyonal için Anıt’yz Tatlin, sanatının doruğuna ulaşmıştır. Cam ve demirden oluşturduğu, Empire State Yapısı’mn iki katı büyüklüğünde tasarlanan bu yapının ancak maketi gerçekleştirilmiş ve partinin VIII. Kongre’sinde sergilenmiştir.

• YAPITLAR (başlıca): Denizci, 1911-1912, Rus Müzesi, Leningrad; Çıplaktan Kompozisyon, 1913, Trakyakov Devlet Galerisi, Moskova; Karşıt Kabartmalar, 1915; Üçüncü Enternasyonal İçin Anıt, 1919-1920; Letatlin,

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi