Tarihi Şahsiyetler

Vladimir Prelog Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

PRELOG, Vladimir (1906 – 7 Ocak 1998, Zürih)

Hırvat asıllı İsviçreli kimyacı. Organik moleküllerin üçboyutlu yapısı ve katalizör enzimlerle hızlandırılan tepkimelerin stereokimyası üzerinde çalışmıştır.

23 Temmuz 1906’da, o zamanlar Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun yönetimi altında bulunan Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna’da (bugün Yugoslavya’da) doğdu. Üniversite öğrenimi için Çekoslovakya’ya giderek, Prag Teknik Üniversitesinden 1928’de kimya mühendisliği diplomasını, ertesi yıl fen doktorasını aldı ve 1935’e değin gene Prag’daki G.J.Driza Laboratuvarlarinda kimyacı olarak çalıştıktan sonra Yugoslavya’ya döndü. Zagreb Üniversitesi’ nin Kimya Bölümü’nde önce öğretim görevlisi, sonra doçent olan Prelog, 1941’de, Almanlar’ın Yugoslavya’yı işgali üzerine ülkesinden ayrılarak İsviçre’ye gitti ve 1942’de Zürich’teki Eidgenössische Technische Hoch-schule’nin (ETH) Organik Kimya Laboratuvan’nda öğretim kadrosuna katıldı. İsviçre uyruğuna geçerek 1947’de doçentliğe, 1950’de organik kimya profesörlüğüne, 1957’de de Organik Kimya Laboratuvarı’nın yöneticiliğine getirildiği bu kuruluştaki öğretim görevinden 1976’da emekliye ayrılmasına karşın, ETH’deki araştırmalarını 1985’te de sürdürmekteydi. Ayrıca Basel’deki CIBA-GEIGY Şirketi’nin yönetim kurulunda bulunan Prelog, 1961’de ABD Ulusal Bilimler Akademisi’nin, 1962’de Londra’daki Royal Society’nin, 1966’da SSCB Bilimler Akademisi’nin, 1981’de Fransız Bilimler Akademisi’nin üyeliğine seçilmiş, çalışmaları 1967’de Royal Society’nin Davy ve Alman Kimya Birliği’nin Hoffmann madalyalarıyla, 1975’teComforth ile bölüştüğü Nobel Kimya Ödülü’yle, Japonya’nın “Yükselen Güneş” ve Yugoslavya’nın “Yıldız” nişanlarıyla ödüllendirilmiştir.