Vladimir Nabokov Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

NABOKOV, Vladimir (1899-1977)

Rus asıllı ABD’li yazar. Lolita adlı romanıyla bütün dünyada büyük bir ilgi uyandırmıştır.

22 Nisan 1899’da St.Petersburg’da doğdu, 4 Temmuz 1977’de İsviçre’nin Montreux kentinde öldü. Çarlık Rusyası’nın tanınmış bir avukatı olan babası, Kerenski kabinesinde de görev almış liberai bir devlet adamıydı. Ailesiyle birlikte Devrim’den sonra 1919’da Londra’ya göç etti. Nabokov, Cambridge Üniversitesi’nde Trinity College’da Fransız ve Rus edebiyatı öğrenimi gördü. 1922’de birincilikle mezun oldu. Aynı yıl, uzun süre yaşayacağı Berlin’e geçti. 1926’da ilk romanı Mashenka’yı yayımladı. 1938’de Nasyonal Sosyalist yönetiminden kaçarak Paris’e, 1940’ta da ABD’ye gitti. Aynı yıl Stanford Üniversitesi Slav dilleri bölümüne asistan oldu. 1941’de otobiyografik yapıtı The Real Life of Sebastian Knight (“Şövalye Sebastian’ın Gerçek Yaşamı”) çıktı. 1943’te Gogol üzerine bir inceleme hazırladı. Harvard Üniversitesi’nden, edebiyatın yanı sıra ilgilendiği entomoloji (böcek bilimi) konusunda burs aldı. 1948’de Cornell Üniversitesi’nde Rus ve Avrupa edebiyatı profesörü oldu. 1953’te American Academy of Arts and Letters’a kabul edildi. Ününün yayılmasına yol açan Lolita adlı romanını 1953’te Fransa’da, 1958’de de ABD’de yayımladı. Bu romanının ve yönetmen S.Kubrick’in çektiği filminin geliriyle, sadece edebiyat ve entomoloji ile uğraşmak için 1960’ta İsviçre’ye yerleşti.

Yayınlandığında her yerde büyük yankılar uyandıran Lolita’da Nabokov, geçmişi olmayan bir tüketiciler toplumunda, çocukluk anılarıyla dolu, orta yaşlı bir göçmen profesörün, çocuk yaştaki güzel bir kızla olan ilişkisini ele alır. Saplantıya dönüşen bir aşkı, çılgınlığa ve yıkıma varan bir tutkuyu anlatır. Başyapıtlarından olan Pale Fire’da ise (“Solgun Ateş”) kurgu ve kurgu mantığıyla ustaca oynar. Roman bir şiirden ve geniş dipnotları biçimindeki açıklamalardan oluşmuştur. Yapıtta, anlatıcının amaçladığı anlamdan başka, saklı bir anlam da okuyucuya, dilin kullanılışındaki teknik ustalıklar aracılığıyla duyurulur.

Nabokov okurun kitaplardaki kahramanlardan biriyle özdeşleşmesinin yanlış olduğuna inanır. Ona göre yapıtın asıl yazarı okurdur. Bunun için de romanlarındaki anlatıcı, klasik roman yapısında görülen, her şeyi bilen “tanrısal anlatıcı” değildir. Nabokov bütün yapıtlarında dili de ustaca kullanmasıyla dikkati çeker.

•    YAPITLAR (başlıca): Roman: Mashenka, 1926; The Luznin Defense, 1929, (“Luznin Savunması”); Prigla şeniye na kazn, 1934, (“İşkenceye Çağrı”); The Real Life of Sebastian Knight, 1941, (“Şövalye Sebastian’m Gerçek Yaşamı”); Lolita, 1955, (Lolita 2. baskı 1982); Pnin, 1957; Speak Memory, 1967, (“Konuş, Bellek”); Pale Fire, 1962, (“Solgun Ateş”); Transparent Things, 1972, (“Saydam Şeyler”). Çeşitli: A Russian Beauty and Other Stories, 1973, (“Bir Rus Güzeli ve Başka Öyküler”); The Event, 1938, oyun (“Olay”); The Waltz Invention, 1938, oyun.

•    KAYNAKLAR: L.S.Dumbo, Nabokov: The Man and His Work, 1967; A.Field, Nabokov: His Life in Art, 1967; P.Stegner, Escape into Aesthetics: The Art of Vladimir Nabokov, 1966.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi
vikipedi, ekşi