Vladimir Behterev kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Vladimir Behterev kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1857-1927) Rus psikolog ve nörolog. Kişilik olu­şumunun nesnel nörolojik temellerini araştırmıştır. Vladimir Mihayloviç Behterev 20 Ocak 1857’de Viatka (bugünkü Kirov) yakınlarındaki bir köyde doğdu. 24 Aralık 1927’de Moskova’da öldü. 1873’te Petersburg Tıp Fakültesi’ne, daha sonra Askeri Tıp Akademisi’ne girdi. 1878’den sonra sinir ve ruh hastalıkları bölümünde çalıştı. 1881’de doktorasını aldı. 1884’te yurt dışına giderek, Wundt ve Charcot ile birlikte çalıştı. Rusya’ya döndüğünde Kazan Üni­versitesine profesör oldu. Burada zihinsel hastalıklar­la ilgili klinik araştırması yaptı ve ilk psikofizyoloji laboratuvarının kurulmasına katkıda bulundu. 1893’te St. Petersburg’daki Askeri Tıp Akademisi’nde önce profesör, sonra yönetici olarak çalıştı. 1907 yılında burada, daha sonra Leningrad Devlet Psiko-nöroloji Akademisi’ne dönüşecek olan bir enstitü kurdu. 1918’de yeni oluşturulan Beyin Araştırmaları Enstitüsü’nün yöneticiliğine atandı. Rusya’daki ilk nöroloji dergisi olan Nevrologi çeski Vestnik’i çıkardı ve Kazan Nöropatologlar ve Pisikiyatristler Derneğini kurdu.

Behterev çalışmalarını normal ve patolojik yön­leriyle kişiliğin nesnel nörolojik temellerinin araştırıl­ması üzerine yoğunlaştırmıştır. Psikolojiyi nesnelliğe dayandırmayı amaçlamış; fizyolojiye dayanan bir psikolojik sistem geliştirmeye yönelmiştir. Charcot’ tan ve Wundt’tan büyük ölçüde etkilenerek, sinirsel yapıları ve işlevlerini incelemiş, deneysel psikoloji üzerinde çalışmıştır. Psikoloji biliminin gelişmesi için organizmanın nesnel olarak gözlemlenen tepkilerinin incelenmesi gerektiğine inanan Behterev, Diderot, La Mettric, Helvetius gibi düşünürlerin insanı maddi doğanın bir parçası olarak kabul eden maddeci görüşlerini paylaşmıştır. Bunun sonucu olarak, ruh-madde sorununa “fiziksel enerji” kavramıyla yaklaş­mış, madde ve ruhu aynı mekanik enerjinin ürünleri olarak ele almıştır.

Behterev’in “bağıntılı refleksler” diye adlandırdı­ğı koşullu refleksler üzerine yaptığı çalışmalar, psikolojide, psikolojik olguların genel fizyolojik terimlerle tanımlanması eğiliminin güçlenmesine katkıda bulunmuştur. Pavlov’un koşullu refleks konusundaki araş­tırmalarından büyük ölçüde etkilenen Behterev, nes­nellik üzerinde çok daha fazla durmuş; “objektif psikoloji”, “psikorefleksoloji” ve “refleksoloji” kav­ramlarını ortaya atmıştır. Behterev’in, hayvan ve insanın bireysel yaşamında organizmanın doğuştan varolan tepkileriyle dış dünyadaki olayların denk düşmesi, “uyuşması” sonucunda kazanılan “bağıntılı refleksler” kuramı refleksolojinin dayanak noktasını oluşturmuştur.

Behterev morfoloji çalışmalarıyla merkezi sınır sisteminin oluşumu ve iletişim yolları konusundaki bilgileri önemli ölçüde geliştirmiştir. Kendisinden önce bilinmeyen bir dizi sinir iletişim sistemini ve hücresel çekirdeği tanımlamıştır. Örneğin beyindeki dördüncü karıncığın dışında bulunan ve “Behterev çekirdekleri” adını alan hücresel kümenin tanımlan­ması ona aittir.

Behterev, özel önem taşıyan fizyolojik çalışmala­rıyla, insanda ve kimi hayvanlarda bulunan sinir sistemi kollarının işlevlerini ortaya koymuştur. Orta beyinde kalbin çalışmasını, kan damarlarının, sindi­rim aygıtının, sidik torbasının, gözbebeğinin ve öbür organların işleyişlerini yöneten merkezlerin bulundu­ğunu gösteren fizyolojik incelemeler yapmıştır. Beh­terev, bu verilerden yola çıkarak, sinir sisteminin bu bölgesinde iç organların işleyişini düzenleyen yüksek vejetatif ve sempatik merkezlerin varlığını kanıtlamış­tır. Beynin tabanında yer alan beyinciğin bir bölümü­nü oluşturan talamus bölgesinde yüksek sempatik sinir merkezlerinin yer aldığını ortaya koymuş ve talamus merkezlerinin duyguların ortaya çıkışındaki önemine dikkat çekmiştir. Bunların yanı sıra, beyin yarıkürelerinin çeşitli organların ve işlev sistemlerinin çalışması üzerindeki etkilerini incelemiştir.

Nöropatoloji ve psikiyatri alanlarında yaptığı klinik çalışmaları çevresinde sinir hastalıklarının tanısı açısından önemli olan bir dizi karakteristik refleks ve belirtiyi ilk kez Behterev dile getirmiştir. Kemik reflekslerinin klinikte incelenmesi gerektiğini ileri sürmüş, nöropatolojinin daha önce ayırt etmediği hastalık biçimlerini tanımlamıştır. “Behterev hastalı­ğı” diye adlandırılan belkemiği katılaşması hastalığını bulmuştur.

Behterev, psikiyatri çalışmalarında, zihni süreç­lerin düzensizleşmesini bedensel işlevlerin bozulması ile bağlantılı olarak ele almıştır. Ruh hastalarını baskı altında tutma sistemine karşı çıkmış, geniş anlamda çalışma ile tedavi, kültürfizik, su tedavisi (hidroterapi) gibi yöntemleri yaygın olarak kullanmıştır. Birçok hastalığın tedavisinde, özellikle alkolizmin hipnozla iyileştirilmesinde yeni yöntemler geliştirmiştir.

Biyolojik ve psikolojik olguların tanımlanmasını fiziksel ve kimyasal süreçlere bağlayan Behterev, ölümüne değin çocuk gelişimi, zihin sağlığı, intihar vc suçluluk gibi konularda pek çok araştırmaya öncülük etmiştir. Behterev, başta Watson olmak üzere Ameri­kan Davranışçı Okulu’nun temsilcilerini büyük ölçü­de etkilemiştir.

YAPITLAR (başlıca):

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 14. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983

Site yönetimi önerisi:

Depresyon hakkında bilgi almak isteyenler için linkler:

1. http://konyaklinikpsikolog.com/zihnimdeki-satranc-panik-bozukluk.html

2. https://antalyapsikoloji.net/depresyon-nedir/

Öfke Kontrolü ve Hipnoz hakkında bilgi almak isteyenler için link: https://www.bursapsikolog.org/ofke-kontrolu-ve-hipnoterapi/

hakkında bilgi almak isteyenler için link: