Vitezslav Nezval Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

NEZVAL, Vitezslav (1900-1958)

Çek, şair ve yazar. Çağdaş Çek şiirinin önemli adlarındandır.

26 Mayıs 1900’de Biskoupky’de doğdu, 6 Nisan 1958’de Prag’da öldü. Bir süre felsefe eğitimi gördükten sonra kendini tümüyle edebiyata verdi. I.Dünya Savaşı sonrasında Çekoslovakya’da, aralarında Jin Wolker’in de (1900-1924) bulunduğu “proleter şiir” hareketine katıldı. Daha sonraki yıllarda Frantisek Halas (1901-1949) ve Jaroslav Seifert (1910) gibi genç Çek şairlerinin birçoğuyla birlikte o da bu hareketten ayrılarak saf bir şiir arayışına yöneldi. Simgecilik (Sembolizm), Dadacılık, özellikle de Gerçeküstücülük gibi çağdaş şiir akımlarının etkisiyle, giderek daha kişisel bir üslup geliştirdi.

Nezval, gerçek devrimci sanatın, sıradan insanların hem eğlendirilip hem eğitilecekleri bir fantezi dünyası yoluyla oluşturulabileceğini savunmuştur. Zengin bir düş gücünün yanı sıra, tat, koku, ses ve renge olan duyarlık, şiirlerinin belirgin özellikleri arasındadır. İki dünya savaşı arasında ürün veren çoğu Çek şairi gibi Nezval de, bir yandan çağdaş şiir akımlarının etkisinde saf bir şiir arayışı içinde olmuş, öte yandan siyasal bir sorumluluğun ve sosyalizme bağlılığın gerekliliğini de duymuştur. Özgün bir üslup arayışı ile siyasal duyarlığı arasında yaşadığı çelişki, şiirlerindeki gerilimde olduğu kadar değişik dönemlerindeki farklı ve tutarsız tavırlarında da yansır. 1920’lerin başlarından 1930’ların sonlarına değin uzanan dönemde şiirlerine ölüm, gece, korku gibi temalar aracılığıyla dışavurulan bireyci bir duyarlık ile insanların kardeşliğine olan inanç arasındaki çelişki egemendir. Nezval daha sonra Gerçeküstücülük’ten uzaklaşmış, II.Dünya Savaşı’nı izleyen yıllarda siyasal temaların ağır bastığı şiirler yazmıştır.

•    YAPITLAR (başlıca): Şiir: Most, 1922 (“Köprü”);Podi-vuhodny kouzelnik, 1927; Neznâmâ ze seiny, 1929; Basne noci, 1930, (“Gecenin Şiirleri”); Şkleneny havelok, 1932, (“Cam Pelerin”); Sbohem a şateçek, 1934, (“Veda ve Mendil”); Zena v mnoznem çişle, 1936, (“Çoğul Kadın”); Pruha prsty deşte, 1936, (“Yağmurun Parmaklıklarında Prag”); Pet minut za mestem, 1940, (“Kente Beş Dakika Uzakta”); Zpev miru, 1950, (“Barış Şarkısı”). Oyun: Milenci z kiosku, 1932, (“Köşkteki Sevgililer”); Krjidla, 1941, (“Kanatlar”). Roman: Pan Murat, 1932.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi
vikipedi