Tarihi Şahsiyetler

Victor Grignard Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

GRIGNARD, Victor (1871-1935)

Fransız, kimyacı. Kendi adıyla anılan magnezyumlu organik bileşikleri hazırlamıştır.

François-Auguste-Victor Grignard 6 Mayıs 1871’de Cherbourg’da doğdu, 13 Aralık 1935’te Lyon’da öldü. Lyon Üniversitesi’nde matematik okuyan Grignard, mezun olduktan sonra kimya bölümünde iş buldu ve kısa bir süre sonra organik kimyaya ilgi duyarak, doymamış ketonlardan alkol sentezi üstüne çalışmalar yapan Philippe Barbier’nin (1848-1922) asistanı oldu. Ba,rbier’nm önerisiyle alkol sentezinde magnezyumun k^talist olarak kullanılmasını araştırmaya başlayan Grignard, magnezyum içeren organik maddeler üstüne yazdığı teziyle 1901’de doktorasını aldı. 1912’de Sabatier ile birlikte Nobel Kimya Ödülü’nü paylaşmasını sağlayan bu çalışmalarını sürdüren Grignard, 1905’te Besançon Üniversitesine öğretim üyesi, 1909’da Nancy Üniversitesi’ne kimya profesörü olarak atandı. I. Dünya Savaşı sırasında Fransa hükümeti için zehirli gazlar da dahil olmak üzere çeşitli konularda araştırmalar yaptı ve 1919’da profesör olarak görev aldığı Lyon Üniversitesi’nde yaşamının sonuna değin çalışmalarım sürdürdü.

Grignard magnezyumlu organik bileşikler üstüne araştırmalarına başladığında, bir metal atomuyla organik bir kökün bileşiminden oluşan organometal kimyası, Frankland’m öncü çalışmalarıyla önemli gelişmelere tanık olmuştu. Değişik organik köklerin bileşimiyle yeni bileşiklerin sentezi üzerinde çalışan Grignard da, katalist olarak alkil-çinko gibi çinko içeren organik maddeler yerme, magnezyumlu bileşikler kullanmayı denedi. Kısa zamanda, çeşitli organik asit, alkol ve doymamış hidrokarbonların sentezinde önemli kolaylıklar sağlayan, hazırlanmaları da diğer organometal katalistlere göre daha kolay olan magnezyumlu bileşikler elde etti. Grignard ayraçları olarak bilinen ve R organik kök, X de bir halojen (örneğin iyot) atomu olmak üzere, RMgX genel formülüyle gösterilen bu bileşikler organik madde sentezinde önemli kolaylıklar sağlamıştır.

Magnezyumun yanı sıra alüminyum ve cıva içeren organik bileşiklerin sentezini de gerçekleştiren Grignard, organometal kimyasına önemli katkıda bulunmuştur.

•    YAPITLAR (başlıca): Traite de chimie organique, (ö.s.), 23 cilt, 1935-1934, (“Organik Kimya İncelemesi”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi