Victor Cousin Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

COUSİN, Victor (1792-1867)

Fransız, filozof ve felsefe tarihçisi. Seçmecilik’in kurucusudur.

28 Kasım 1792’de Paris’te doğdu, 12 Ocak 1867’de Cannes’da öldü. Bir saatçinin oğludur. Önce, Charlemagne Lisesi’nde, sonra Ecole Normale’de öğrenim gördü. 1812’de Ecole Normale’de Yunanca ve felsefe okutmakla görevlendirildi. Bu arada bilim, felsefe ve yazın konularım ilgilendiren yarışmalara girdi, ödüller kazandı. 1815’te, çağın ünlü filozofu Royer Collard’m yardımcısı olarak, Paris Edebiyat Fakültesı’nde felsefe tarihi okuttu. Restorasyon yönetiminin, görevine son vermesi üzerine, bir süre bağımsız çalıştı. Daha sonra, felsefe ve yazm konularını içeren yazılarıyla sağladığı başarılar yüzünden, Sorbonne’da görev aldı. Yeniden Ecole Normale’de felsefe okutmaya başladı. Ecole Normale’in kapatılması üzerine, yedi yıl süreyle herhangi bir kurumda görev almadan, bağımsız çalıştı. Bu süre içinde, daha önce çevirmeye başladığı, Proklos’un bütün yazılarım Fransızca olarak yayımladı, Descartes’m yapıtlarını bastırdı, Platon’un kitaplarım Fransızca’ya çevirerek Oeuvres Completes de Platon, (“Platon’un Bütün Yapıtları”) adıyla bastırdı. 1828’de yeniden üniversiteye döndü ve birkaç yıl içinde yüksek görevlere getirildi. 1840’ta milli eğitim bakanı, az sonra Bilimler Akademisi üyesi oldu. 1844’te “Kilisenin Egemenliği” savına karşı üniversitenin ve bilimin bağımsızlığını savundu. 1848’den sonra bütün görevlerini bıraktı, yaşamının sonuna dek sürecek olan bilim ve felsefe çalışmalarına koyuldu.

Felsefeye Yunan filozoflarının yapıtlarını incelemekle giren Cousin’in ilgi alanı çok geniştir. Çağının bütün bilimleri yanında yazın ve tiyatro konularında da çalışmış, bir oyun yazmış, müzikle ilgilenmiş, birtakım besteler yapmıştır. Önceleri Iskoçya Okulu’ na bağlanmış, sonra Hegel, Schelling, Maine de Biran gibi filozofları izlemiş, onların görüşlerinden, kendi anlayışına göre yeni bir dizge kurmaya çalışmıştır. Öte yandan, Cousin, tanrıbilimle, Kilise Babalan denen ve felsefe karşısında dini savunan düşünürlerin yazılarıyla ilgilenmiş, kendi çağma dek gelen dinci düşünce akımlarım incelemiştir. Bu arada doğa bilimlerine de yabancı kalmamış, fizik, biyoloji, gökbilim alanlarında ortaya konan başarılarla ilgilenmiştir. Tarihe duyduğu yakınlık, daha çok, dinden kaynaklanır. Bu, birbiriyle bağlantısız gibi görünen, değişik konulara yönelik çalışmalardan Cousin’in çıkardığı tek sonuç, felsefe sorunlarının çözümünde uygulanmasını istediği uzlaştırıcı yöntemdir. Yaratıcı ve bulucu olmaktan çok, eldeki bilim ve felsefe verilerinden, yeni bir yöntem çıkarmayı amaçlayan bu çalışma biçimine, bu biçimin dayandığı görüşe “Seçmecilik” (eclectisme) denmiştir. Bu yöntemi, Cousin’den önce, Royer Colard bulmuş, ancak ona bir dizge niteliği kazandıran, onu geliştirerek geleceğe kalmasını sağlayan Cousin olmuştur.

Cousin, çok değişik felsefe akımlarım inceledikten sonra, Platon-Kant-Iskoçya Okulu üçlüsünün görüşleri arasında, felsefe sorunlarına bakış açısı yönünden, bir bağlantı kurmaya çalışmış, bunların temel ilkeler konusunda özdeş olduğu görüşünü savunmuştur. Sorunların ayrı olmasına karşılık, aranan çözüm yollarının belli bir ereğe yönelik olduğu görüşünden kalkan Cousin, düşünce alanında yaratmanın yoktan varetme anlamına gelmediğini ortaya atmıştır. Ona göre, gerçek yaratma, değişik nitelik taşıyan doğa varlıkları arasında uyum sağlamaktır, birleştirme yöntemiyle yeni bir bütün ortaya koymaktır.