Tarihi Şahsiyetler

Vespasianus Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

VESPASIANUS (9-79)

Roma imparatoru. Flavius hanedanını kurmuştur.

Titus Flavius Vespasianus, Reate’de (bugün Rie-ti) doğdu, 24 Haziran 79’da Roma’da öldü. Equestri-an (atlılar, tüccarlar) sınıfından bir aileden geliyordu. 39’da praetorluk’a (vali, hekim) atandı. 43’te Ingiltere’yi işgal eden Roma ordusuna katıldı. Bu savaştaki başarıları üzerine 51’de konsül seçildi. 63’te Afrika prekonsüllüğüne getirildi. 66’da Neron ile birlikte Yunanistan’a gitti. Şubat 67’de, Filistin’deki Yahudi ayaklanmasını bastırmakla görevlendirildi. 67 ve 68’de düzenlediği seferler ile Kudüs dışındaki tüm Yahudi topraklarını denetim altına aldı.

Neron’un Haziran 68’de ölmesi üzerine İtalya’da iç savaş çıktı. Eyalet orduları kendi komutanlarını imparator ilan etmeye başladılar. Vespasianus, bu güç mücadelesinde, Galba’yı imparator olarak tanımak amacıyla oğlu Titus’u Roma’ya gönderdiyse de, Galba’nın öldürülmesi üzerine, Titus Yunanistan’dan döndü. Vespasianus, kendi adına asker toplayarak bağımsız davranmaya başladı. 1 Temmuz 69’da da Mısır birliklerince imparator ilan edildi. Vespasianus’u destekleyen Pannonia ordusu komutanlarından Antonius Prirnus, 20 Aralık 69’da Roma’ya girdi. 21 Aralık’ta Vespasianus’un imparatorluğunu onayladıysa da, Vespasianus Aralık 70’e değin İskenderiye’ de kalmayı yeğledi.

Titus, Ağustos 70’te Kudüs’ü alarak Yahudi ayaklanmasına son verdi. Güney Almanya’da çıkan bir ayaklanma da, Vespasianus’un kuzeni Petilius Cerealis tarafından bastırıldı. Roma orduları İngiltere’nin kuzey bölgelerine doğru ilerlediler. Galler  yöresindeki karışıklıklara son verildi. Vespasianus, Roma ordusunun olanaklar çerçevesinde vatandaşlardan oluşmasını sağlayarak barbar kökenli askerlerin etkinliğini azaltmak istedi. Roma ordularının imparatoru tanımaları sağlanarak, askerlerin herhangi bir komutanı desteklemeleri önlendi. Neron döneminde yoksullaşan ve iç savaş sırasında büsbütün kötüleşen hâzineye gelir sağlamak için yeni vergiler koydu. Eyaletlerden alman vergileri artırdı. Ordudaki asker sayısını azaltarak harcamaları kıstı.

Ölümünden sonra oğullarının imparator olmasını isteyen Vespasianus döneminde, oğlu Titus büyük güç kazandı, imparatorluğun yönetiminde babasının ortağı oldu. Vespasianus, Roma İmparatorluğu’nun içinde bulunduğu bunalımdan kurtulması amacına yönelik bir politika izlemiştir. Senato ile iyi ilişkiler içinde bulunmasına karşın, senatonun politik yaşamdaki etkinliğini kısıtlayan davranışlarda bulunmuş, konsüller gibi seçimle gelen devlet görevlilerini kendisi atamıştır. Bir yandan harcamaları kısarken öbür yandan büyük bir inşaat kampanyası başlatmıştır. Ünlü Colosseum, bunların en tanınmışlarındandır.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi