Vera Zasuliç Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

ZASULİÇ, Vera (1849-1919)

Rus kadın siyasetçi. İlk Rus Marxist örgütü olan Emeğin Kurtuluşu’nun önderlerindendir.

Smolensk Eyaleti’nde Mihaylovka’da doğdu, 1919’da öldü. Küçük soylu bir ailenin kızıydı. Genç yaşında Narodnikler’in (Rus Halkçıları) eylemlerine katılmaya başladı. 18 yaşındayken devrimci etkinlikleri nedeniyle iki yıl hapse mahkûm edildi. Serbest bırakıldıktan sonra 1876’ya değin gözetim altında tutuldu. O sıralar siyasi mücadelenin esas olarak bireysel teröre dayanması gerektiğini düşündüğünden, 1878’de siyasi mahkûmlara karşı yoğun bir baskı uygulayan St.Petersburg (bugün Leningrad) polis müdürü general F.Trepov’a karşı silahlı bir suikast girişiminde bulundu ve generali ağır bir biçimde yaraladı. Mahkemenin beraatine karar vermesine karşın, üzerindeki yoğun polis baskısı nedeniyle yurt dışına kaçmak zorunda kaldı ve bu tarihten 1905 Devrimi sırasında siyasi af ilan edilene değin ülkesine dönemedi.

Narodnikler’in Toprak ve Özgürlük adlı örgütlerinin 1879’da toplanan Voronej Kongresi’nde, örgüt biri bireysel teröre dayalı siyasi mücadeleden yana olan, diğeri ise şiddete karşı çıkıp siyasi mücadeleyi temel alan iki gruba bölündü. Zasuliç bölünme sırasında, Plehanov ve Akselrod’la birlikte ikinci grupta yer aldı. Bunu izleyen yıllarda 1880’den sonra kendisi gibi yurt dışında sürgün yaşamı sürmek zorunda kalan Plehanov ve Akselrod’la birlikte Marx-izm’i benimsedi. 1883’te Plehanov’un önderliğinde Cenevre’de kurulan ilk Rus Marxist örgütü olan Emeğin Kurtuluşu grubunun kurucuları arasında yer aldı. Bunu izleyen 15 yıl boyunca Emeğin Kurtuluşu grubunun Rus işçilerine yönelik olarak yürüttüğü Marxist propaganda çalışmalarına etkin bir biçimde katıldı; Marx’ın bazı yapıtlarını Rusça’ya çevirdi.

Plehanov’un 1895’te Cenevre’ye giden Lenin’le özellikle Narodnikler’e karşı mücadelede ve bir sosyal demokrat hareketin oluşmasında işbirliğine karar vermesinden sonra,1898’de Minsk’te kurulan RSDIP’ nin (Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi) merkez yayın organı olarak Aralık 1900’de yayımlanmaya başlayan Iskra’mn (Kıvılcım) yazı kurulunda yer aldı. Nisan 1901’de yayımlanmaya başlayan Zarya (Şafak) adlı sosyal demokrat derginin de yazı kurulunda çalıştı. RSDİP’nin 1903’te Londra’da toplanan II. Kongresi’nde, örgütün Menşevikler ve Bolşevikler olarak ikiye bölünmesinden sonra Menşevikler’e katılan Zasuliç, bu tarihten ölümüne değişn Bolşevikler’e karşı etkin bir mücadele yürüttü ve Bolşevikler’in önderliğinde gerçekleşen 1917 Ekim Devrimi’nin karşısında yer aldı.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi