Vasfi Mahir Kocatürk Kimdir, Hayatı, Edebi Kişiliği

Sayfa 1 / 2

Vasfi Mahir Kocatürk. Türk şair, oyun yazarı, öğretmen, edebiyat araştırmacısı, siyasetçi (D. 1907, Gümüşhane – Ö. 17 Temmuz 1961, Ankara).

Yedi Meşale şairleri arasında yer alarak sanat hayatına başlamış ve kahramanlık şiirleriyle dikkati çeken Vasfi Mahir Kocatürk, halk şiirlerinin biçimsel özelliklerinden yararlanarak hece ölçüsüyle ulusal, epik, lirik şiirler yazmış bir şairdir. Manzum oyunlar da denemiş olan Kocatürk, bir sanatçı olmaktan çok, edebiyatla ilgili kitap ve araştırmalarıyla tanınır. Çeşitli yer ve zamanlarda edebiyat öğretmenliği yapmış, okul idareciliği yapmış olan Kocatürt bir dönemde TBMM’de Gümüşhane milletvekilliği yapmıştır.

Yaşamı

Babası, Gümüşhane’nin yerlilerinden Arif Efendi idi. Memur olan babasını I. Dünya Savaşı sırasında kaybetti. Çocukluğu Gümüşhane’de geçti, ailesiyle İstanbul’a göç ettikleri için ilköğrenimini İstanbul Koca Mustafa Paşa Numune Mektebi’nde tamamladı. 1921’de Darüşşafaka’ya girdi ve lise öğrenimini bu okulda tamamladı. Mülkiye’de yüksek öğrenim gördü ve 1930’da mezun olarak öğretmenliğe başladı.

Ankara, Edirne, Kastamonu, Malatya ve Eskişehir Liselerinde edebiyat öğretmenliği, Malatya ve Eskişehir Lisesi’nde okul müdürlüğü yaptı. 1944’te İstanbul’a yerleşti. Haydarpaşa Lisesi‘nde öğretmenlik, Darüşşafaka’da okul müdürlüğü yaptı. 1948’de Milli Eğitim Bakanlığı’nda müfettiş oldu, ertesi yıl İzmir’e atandı.

1950’de Demokrat Parti’den Gümüşhane milletvekili seçilen Kocatürk, 1954’te seçimi kaybedince siyaseti bıraktı, Gazi Eğitim Enstitüsü‘nde öğretmenlik yaptı. Türk edebiyat tarihi alanında çalışmalara yoğunlaşan Kocatürk, Türk Edebiyat Tarihi adlı eseri üzerinde çalışmaktayken 17 Temmuz 1961 günü Ankara’da kalp krizi geçirerek hayatını yitirdi.

Edebi Yaşamı

Edebiyat dünyasına 1926’dan itibaren dergilerde yayımlanan şiirleriyle başladı. 1928’de Yedi Meşaleciler’e katıldı ve bazı şiirleri Yedi Meşale adlı ortak kitapta yayımlandı. Daha sonraki şiirleri, Tunç Sesleri (1935), Geçmiş Geceler (1936), Bizim Türküler (1937) ve Ergenekon (1941) adlı şiir kitaplarında yayımlandı. Son şiirlerini ve bütün kitaplarından seçtiği bazı şiirleri Hayat Şarkıları (1965) adlı kitapta topladı.

Şairin, 1915-1930 arasındaki şiirlerinde daha çok vatanseverlik ve kahramanlık duygularını işlediği görülür. Şiirlerinde işlediği ikinci konu kırsal kesim insanının günlük yaşamda karşılaştığı sorunlardır. Şiirlerini genelde hece ölçüsü ile yazmıştır.

Kocatürk şiir kitaplarının yanı sıra liseler için edebiyat ders kitapları, dünya edebiyatı­nı tanıtıcı kitaplar, çocuk yayınları ile bazı tercüme eserler yayınla­dı. Öğretmenlik mesleğini konu edinen Öğret­menin Ruhu, padişahların hayatlarını, kahramanlıklarını anlatan Osmanlı Padişahları adlı kitapları; deneme yazı­ları, hikâyeleri, makaleleri, vardır. Son yıllarını tamamen edebiyat tarihi alanındaki çalışmalara ayırmış ve tüm Türk Edebiyatı ürünlerini topuca ele alan Türk Edebiyat Tarihi adlı dev bir eser yaratmaya girişmiştir. Eser, edebiyat tarihini biyografi değil, edebi eser ve tahlile ayrılmış bir tür olarak değerlendirir.

Türk Edebiyat Tarihi

Vasfi Mahir Kocatürk’ün son yıllarında üzerinde çalıştığı, tamamlayamadan öldüğü Türk Edebiyat Tarihi adlı kitabı 1964’te oğlu tarafından yayımlandı. Bu kitabın Dr. Utkan Kocatürk tarafından genişletişmiş şekli 1970’te Büyük Türk Edebiyatı Tari­hi adıyla yayımlandı. 904 sayfalık eserin alt başlığı Başlangıçtan Bugüne Kadar Türk Edebiyatı’nın Tarihi, Tahlili ve Tenkidi idi. Bu dev kitap, Orta Asya Türk Edebiyatı’ndan günümüze kadar edebiyatımızın topluca ele alındığı bir eserdir.

Eserleri, Şiir, Manzum Oyunları, Araştırma-İnceleme, Çevirileri