Tarihi Şahsiyetler

V. Karl (Charles Quint) Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

CHARLES V (CHARLES QUINT) (1500-1558)

Kutsal Roma-Germen imparatoru. Avrupa’yı Katolik bir imparatorluk etrafında birleştirmeye çalışmıştır.

24 Şubat 1500’de Gand’da (bugün Belçika’da Ghent) doğdu, 21 eylül 1558’de Ispanya’nın Estrama-dura bölgesindeki Yuste manastırında öldü. Babası Habsburg hanedanından Hollanda Lordu I.Philip, annesi Aragon ve Kastilya Prensesi Joanna’dır. Babası 1506’da ölünce halası onu Hollanda kral naibi yaptı. Annesinin babası II.Ferdinand, bir tspanya-Habsburg birleşmesini önlemeye çalışıyor ve Ispanyol tahtına Charles’ın kardeşi Ferdinand’m geçmesini istiyordu. Ancak II.Ferdinand, 1516’da ölünce Aragon ve Kastilya’nm yönetimini, annesinin akıl hastalığı nedeniyle, Charles üstlendi.

Charles, 1517’de İspanya’ya yerleşti. 1518’de dedesi I.Maxımilian ölünce Habsburg toprakları da onun eline geçti. 1519’daki imparatorluk seçimini Fransa Kralı l.François’ya karşı kazanınca Kutsal Roma-Germen imparatoru unvanım aldı. 1520’de Aachen’da taç giydi.

imparatorluk din, dil, gelenek ve kimi ayrıcalıklar bakımından olduğu kadar, coğrafi konumlan bakımından da birbirlerinden çok farklı krallıklardan oluşuyordu. Her krallıkta imparatoru temsil eden ve onun adına karar verebilen bir naip vardı. Charles, 1520’de İspanya’dan ayrılınca, tahta Joanna’m çıkmasını isteyen, naip Adrianus’a ve kimi vergilere karşı olan “Comuneros”lar (Kastilya kent devletleri) başkaldırdı. Charles’ın geri dönerek ayaklanmayı bastırması çok kanlı oldu.

Durum Almanya’da da karışıktı. Yerel prenslerin imparator karşısındaki bağımsızlığı, diyet meclisinin onayı olmadan asker ya da vergi toplanamaması V.Charles’m otoritesini sarsıyordu.

V.Charles, imparatorluk sınırları içinde yayılmaya başlayan Luther’cı görüşleri ortadan kaldırmak amacıyla Mayıs 1521’de Worms Diyet Meclisi’ni topladı. Luther’in cezalandırılmasına karar verildi ve Worms bildirisiyle Protestanlık’a karşı savaş açıldı.

1521’de Fransa’yla I.Maximilian döneminden (1493-1519) beri süren savaş, yeniden başladı. I.Fran-çois’mn orduları Lombardia’yı aldı, ancak 1525’te Pavia’da bozguna uğratıldı. I.François esir edildi. Madrid’de Charles’m hazırladığı antlaşma koşullarını kabul eden François, Charles’m kızkardeşi, Portekiz kraliçesi Eleanor ile evlenmek zorunda kaldı. Serbest kalınca Madrid Antlaşmasına karşı çıktı. Aynı yıl Fransa, Papalık, Venedik ve Milano, “Cognac Birliği ”nde V.Charles’a karşı birleştiler.

Kanuni Sultan Süleyman’ın 1520’de tahta çıkmasından sonra Osmanlılar’ın Avrupa’ya akmları daha da arttı. Macaristan-Bohemya kralı 1526’da Mohaç’ta Osmanlılar’a yenilince Charles’ın kardeşi Ferdinand da geride kalan toprakların yönetimini ele geçirdi.

V.Charles, 1527’de çoğunluğu paralı Germen askerlerden oluşan ordusuyla Roma’ya girerek kenti yağmaladı. Papa anlaşmaya hazırdı. 1529’da Milano’ yu da ele geçiren V.Charles, teyzesi ve I.François’nm annesinin de katkısıyla gerçekleştiği için “kadınlar barışı” olarak da adlandırılan Cambrai Barışı’nı imzaladı. Papa ile de ayrı bir antlaşma imzalayan Charles, Bologna’ya geçti ve Şubat 1530’da papa tarafından Kutsal Roma- Germen İmparatoru olarak kutsandı.

İlgili Makaleler