Ursula K. Le Guin Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

LE GUIN, Ursula K. (1929)

ABD’li yazar. 1960’lı ve 1970’Ii yıllarda ABD’de ve dünyada bilim kurgu türünün en önemli yazarlarından biri olarak ün kazanmıştır.

Oregon Eyaleti’nin Portland kentinde doğdu. Babası ünlü antropolog Alfred Kroeber, annesi ise yazar Theodora Kroeber’dir. Akademik bir çevrede büyüyen Le Guin, Radcliffe Üniversitesi’nde Fransız dili ve edebiyatı öğrenimi gördü. 1952’de aynı dalda Columbia Üniversitesinden lisansüstü derecesi aldı. 1950’lerin sonlarında Fransa’ya gitti. Bu sırada tarihçi Charles Le Guin ile evlendi. Aynı dönemde bilim kurgu öyküleri yazmaya başladı. İlk öyküsü “April in Paris” (“Paris’te Nisan”) 1962’de Fantastic dergisinde yayımlandı. 1970’lerin ortalarından sonra bu alandaki çalışmalarına ara vererek yarı gerçekçi romanlar yazdı.

Le Guin’in 1960’larda yazdığı bilim kurgu romanlarının çoğu düşsel bir evrende yer alır. Bu evrende “Hain” adlı bir ırk egemendir. Her ikisi de 1966’da yayımlanan Rocannon’s World (“Rocannon’ un Dünyası”) ve Planet of Exile (“Sürgün Gezegeni”), geri bir kültürün yaşandığı gezgenlere giden gelişmiş “Hain” kültürü üyelerini anlatır, iki kültürün karşılaşmasından doğan sorunları ele alır. The Left Hand of Darkness da (“Karanlığın Sol Eli”) yine farklı iki kültürün karşılaşması üstüne kuruludur. Kalıp kadın ve erkek tipleri ve cins ayrımı konusundaki yaklaşımıyla bir deneme niteliğindeki bu roman, feminist tartışmalara da yol açmış, Le Guin’e bilim kurgu alanındaki en önemli ödüller olan Hugo ve Nebula ödüllerini kazandırmıştır.

ilk kez 1972’de bir derleme içinde yayımlanan “TheWord for World is Forest” (“Bizde Dünyaya Orman Denir”) Vietnam Savaşı üstüne bir alegoridir. Le Guin ilk kez bu romanıyla açık, antiemperyalist bir siyasal tutum takınmıştır. 1974’te çıkan The Dispossessed (“Mülksüzler”) gelmiş geçmiş en önemli birkaç bilim kurgu romanından biri sayılmıştır ve bu özelliğini bugün de korumaktadır. Romanda Anarres ve Urras adlı ikiz gezegenler anlatılır. Birbirinin çevresinde dönen bu gezegenlerden Urras, büyük ölçüde dünyaya benzemektedir. Anarres’de ise yıllar önce Urras’tan göç etmiş isyancılar yaşar. Bunlar yarı anarşik, eşitlikçi ütopik bir düzen kurmuşlardır. Olayların gidişi içinde bu iki dünyanın karşı karşıya gelmesi anlatılırken, bir ütopyanın da kendisini sınırladıkça, kapalı bir sisteme dönüşeceği uyarısı öne çıkar. Bu niteliğiyle The Dispossessed, 1960 ve 1970’lerde bilim kurguda ABD’de yaygınlık kazanan ve gerek Rönesans, gerek 19. yy ütopyalarından farklı olarak değişime açık bir biçimde ele alman “açık ütopya” denemelerinin en önemlisidir. Le Guin bu yapıtıyla da Hugo ve Nebula ödüllerini kazanmıştır.

Fantaziye de bilim kurgu kadar önem veren Le Guin, çocuklar için üç önemli fantastik roman yazmıştır. Earthsea Trilogy (“Yerdeniz Üçlemesi”) adı altında toplanan bu romanların sonuncusu olan The Farthest Shore (“En Uzak Kıyı”) ABD’de Ulusal Kitap Ödülü’nü almıştır.

•    YAPITLAR (başlıca): Bilim Kurgu: Rocannon’s World, 1966, (“Rocannon’un Dünyası”); Planet of Exile, 1966, (“Sürgün Gezegeni”); City of Illusions, 1967, (“Hayaller Kenti”); The Left Hand of Darkness, 1969, (“Karanlığın Sol Eli”); The Lathe of Heaven, 1971, (“Gökyüzünün Torna Tezgâhı”); “The Word for World is Forest”, Again, Dangerous Visions, H. Ellison (der), 1972, (“Bizde Dünyaya Orman Denir”); The Dispossessed, 1974,(“Mülksüzler”); The Wind’s Tuoelve Quarters, 1975, (“Rüzgarın On İki Mahallesi”). Fantezi: A Wizard of Earthsea, 1968, (“Yerdeniz Büyücüsü”); The Tombs of Atuan, 1971, (“Atuan Mezarları”); The Farthest Shore, 1972, (“En Uzak Kıyı”); Orsinian Tales, 1976, (“Orsinia Masalları”). Eleştiri-Deneme: The Language of the Night, 1979, (“Gecenin Dili”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi