Edebiyat Sözlüğü

U Harfi Nedir Ne Demektir, Eski Türk Alfabelerinde U Harfi

U

Türk alfabesinin 25. harfi.

U harfi, Göktürk (Orhon) alfabesinde “o” sesiyle birlikte aynı işaretle gösterilmiştir. Uygurca’da “o” ve “v” sesi işareti, ”u” için de kullanılmıştır. Türk Brahrni alfabesinde “u” ve “ü” için iki ayrı işaret kullanılmıştır. Sogd yazısında “o”, “u” ve “v” sesleri bir tek işaretle gösterilmiştir,

“U” sesi Osmanlıca’da kelime başında “elif’ ve “vav” harfleriyle (bazen yalnız “elif veya “elif ve “ötre” ile}, kelime ortasında yalnız “vav” veya “ötre” veya her ikisi de kullanılarak, kelime sonunda “ye” (ender olarak da “vav”) harfi He kullanılmıştır.

“u” sesi, kalın, dar, yuvarlak bir ünlüdür, Türkçe’de kelime başında, ortasında, ve sonunda bulunur: Uzay, kulak, kuru.

Türkçe’ye giren yabancı kelimelerdeki “u” sesi: Ulvî, maksimum, ahududu, füru, peruka.

Anadolu ağızlarında “u” türemesi: Rumeli — Urumdi, Rus — Urus . .

“U” ünlüsü, vurgusuz orta hece ünlüsü yerine geçtiği zaman ilişeni Uyuku—uyku, kokulamak — koklamak.

Bazı yabancı kelimelerde ortadaki “u” ünlüsü genellikle “a” veya “e” sesleriyle yan yana geldiği zaman “v” ye dönüşür. Europa – Avrupa, mav-ser— mavzer.

İlgili Makaleler