Türk Karikatür Tarihi (1870-1970), Karikatüristleri, Kimlerdir, Sanatçıları, Hakkında Bilgi

Türkiye’de karikatürün tarihçesi ilk Türk mizah dergisi olan Diyojen ile başlar (1870). Teodor Kasap’ın çıkardığı bu dergide yayımlanan karikatürleri kimlerin çizdiğini bilmiyoruz. Teodor Kasap’ın daha sonra çıkardığı Hayal dergisinde ve yine o dönemde yayımlanan Çaylak dergisinde sürekli olarak karikatürler çıktı. Fakat Abdülhamid II’nin baskı yönetimi boyunca karikatür sanatı gelişme olanağı bulamadı. Ancak 1908’de İkinci Meşrutiyet’in ilânından sonra dergilerde ve günlük gazetelerde karikatüre geniş ölçüde yer verildi. Bu dönemde çıkmağa başlayan 30’u aşkın mizah dergisi karikatür sanatının gelişmesini büyük ölçüde etkiledi. İlk türk karikatürcülerinden Cem ve Sedat Nuri de bu dönemde yetişti. Karagöz dergisinde ressam Baha ile Halit, Bey’in panorama karikatürleri, Eşek dergisinde yayımlanan hayvan karikatürleri Meşrutiyet döneminin dikkati çeken ürünleri arasındaydı. Cem’in çıkardığı Cem ve Karagöz dergileri Birinci Dünya Savaşı sonuna kadar yayımlanan karikatür dergilerinin en ünlüleriydi. 1918’de Sedat Simavi’nin Diken dergisi çağın karikatürcülerini biraraya topladı. Mütareke İstanbulu’nda Sedat Simavi’nin çıkardığı Güleryüz dergisi Kurtuluş Savaşı’nı desteklemekteydi. Refik Halit Karay tarafmdan yayımlanan Aydede dergisi ise işgal kuvvetlerini tutuyor, Ankara Hükûmeti’ne saldırıyordu. Aydede’çiler ile Simavi arasında sürekli bir çatışma ve kavga vardı. Subaylıktan ayrılma Rıfkı adlı karikatürcü, Mustafa Kemal Paşa’ya, Kurtuluş Savaşı’na katılanlara, Mehmetçiğe karşı karikatürler çiziyor; işgal kuvvetleri komutanlarını özenerek canlandırıyor, Yunanlılar’ı masum göstermeğe çalışıyordu.

Karikatür sanatı, Cumhuriyet dönemine zengin bir kadroyla girdi: Cem, Sedat Nuri, Sedat Simavi, Salih, Münif Fehim, Ramiz, Ratip Tahir, Togo, Hulki Onaran, İhap Hulusi v.b. Ne var ki, ayrı deneme ve geleneklerden gelen bu kadro, bir kuşak niteliği taşımıyordu.