Turgut Cansever Kimdir, Hayatı Eserleri

Turgut Cansever. Türk mimar, şehir plancısı, düşünür. (12 Eylül 1921’de Antalya’da doğdu, 23 Şubat 2009’da İstanbul’da öldü).

İlkokulu Ankara ve Bursa’da okudu. İlkokul yıllarından sonra ailesi İstanbul’a taşınmıştı. Lise öğrenimini Galatasaray Lisesi’nde tamamladı. Meslek eğitimini İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Mimarlık Bölümü’nde yaptı, 1946’da mezun oldu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nde hazırladığı “Osmanlı ve Selçuklu Mimarisinde Sütun Başlıkları” adlı teziyle 1949’da sanat tarihi doktoru, “Bugünün Mimarlığının Temel Meseleleri” adlı teziyle de 1964’te doçent oldu. 1950-1951’de Güzel Sanatlar Akademisi’nde öğretim üyeliği yaptı. 1957-1960 arasında İstanbul Belediyesi’nde planlama danışmanı, 1960’ta Marmara Bölgesi Planlama Teşkilatı başkanı, 1961-1962 arasında İstanbul Belediyesi planlama müdürü, 1974’te imar ve İskân Bakanlığı danışmanı, 1974-1975 arasında İstanbul Metropoliten Planlama Dairesi başkanı, 1975-1980 arasında İstanbul ve 1980’de Ankara belediye başkanı danışmanı olarak çalıştı. Ayrıca 1974’ten 1977’ye değin Avrupa Konseyi Türk Delagasyonu ve 1983’te Ağa Han Mimarlık Ödülü Büyük Jürisi üyelikleri yaptı. Katıldığı birçok ulusal mimarlık yarışmasında çeşitli ödüller aldı, bu arada 1960’ta İstanbul’da Beyazıt Meydanı’nın yeniden düzenlenmesi için açılan yarışmada birinci oldu. İkisi 1980, biri de 1992’de olmak üzere Ağa Han Mimarlık Ödülü’nü kazanarak dünyada üç Ağa Han Mimarlık Ödülü almış tek mimar oldu.

1983’te Charles Moore, Roland Simounet, James Stirling, P.W. Sudin, Rifat Chadirji, Habib Fida-Ali, Mübeccel Kiray, İsmail Serageldin’le birlikte Ağa Han Büyük Jüri üyeliği yaptı. Cansever’in mimarlık ve kent sorunları üzerine makaleleri ve kitapları da bulunuyor.

Cansever mimarlığın, evrensel inanç ve değer sistemlerinin yansıdığı yüksek düzeyde bir seziş, bilgi ve duyarlık ürünü olduğunu ileri sürmüştür. Tarihsel mimarlık mirasını oluşturan öğelerin, çevrelerindeki ölçü ve düzen içinde korunması gerektiğini savunmuştur. Yapılarında, yöresel öğeleri de göz önünde tutarak, geleneksel özle güncel anlayışı bütünleştirmeye çaba göstermiştir.

Mimari Eserleri (başlıca)

• Sadullah Paşa Yalısı restorasyonu, 1949-1951, İstanbul
• Anadolu Kulübü, 1951-1957,Büyükada/Istanbul
• Karatepe Açık Hava Müzesi, 1957, Kadirli/Ankara
• Türk Tarih Kurumu Yapısı (E.Yener ile), 1951-1967, Ankara (1980 Ağa Han Ödülü)
• Çürüksulu Yalısı restorasyonu, 1968-1971, Salacak/İstanbul
• Ertegün Evi, 1971-1973, Bodrum (1980 Ağa Han Ödülü)
• Demir Evleri Projesi – Bodrum (1992 Ağa Han Ödülü)

Kitapları (başlıca)

• Şehir ve Mimari
• Ev ve Şehir
• Kubbeyi Yere Koymamak
• Şehir ve Mimari Üzerine Düşünceler
• İstanbul’u Anlamak