TÜR

Sınıflandırmaya ait
hiyerarşide nihai eleman. Bu ifade aslında bir tanımdan “Ehil bir
sistematist türe ne gözle bakıyorsa odur” gibi pragmatik bir anlayıştan
türün “boyutlu karakter alanında küçük bir grup” olduğu anlayışına
kadar tanımlar bulmak mümkündür. Doğal olarak bu iki tanım da aslında pek fayda
temin etmemektedir.

Nasıl olursa olsun,
tür kavramı popülas-yon genetiğinden çok etkilenmiştir. Şu an­da da zaten
evrensel kabul gören görüşe gö­re kimlik sahibi bireylerden oluşan herhan­gi
bir tür mevcut değildir. Buna bağlı olarak da kendisine bulun bir türün
temsilcisi ola­rak bakabileceğimiz ne bir genetik formül, ne de bir birey
bulmak mümkün değildir.

Türden kasıt, aslında
potansiyel olarak da olsa kendi aralarında kısırlık gösterme­yen ve genetik
özellikleri sadece “gen havu­zu” ile temsil edilebilen birbirinden
farklı bireylerdir denebilir. “Gen havuzunun” ele­manları olan genler
birbirlerinden bağımsız olarak rekombine olabilirler, yeniden
düzenlenebilirler.

Türlerle ilgili olarak
sistematiğin proble­mi, herhangi bir bitki, hayvan veya müze­lerdeki örneklere
Özel isimler bulmayı ba­şarmaktır, diyebiliriz. Zira eğer genetiğe dayanarak
yapılan tanım doğruysa, türlerin tanı dökümünü yapmak maalesef imkânsız­dır.
Türlere isim bulma konusunda kişisel yargılar ancak uzmanlar anlaşmazlığa düş

tiiklerinde kıymet
arzedebilir.

Türlerin genetiğe
dayanarak yapılan ta­nımı bir önkoşulu da gündeme getiriyor: türlenmenin
gerçekleşmesi için coğrafî ve­ya diğer nedenlerden kaynaklanan bir yalı­tım,
türün yalıtımı gereklidir. Zira tersi du­rumda, yani bir tür benzerlerinin
olduğu or­tamdan yalıtümazsa gen havuzunun bütün­lüğünü koruması mümkün olamaz.

Kimyada, bir elementi,
bir molekülü, bir kökü ve bir iyonu tanımlamada da tür genel bir terim olarak
kullanılmaktadır.

(SBA) Bk. Genetik,
Sibernetik