Tarih

Tuğrul Bey Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi Kısa Bilgi

Tuğrul Bey. (993 ? – 4 Eylül 1063) Büyük Selçuklu İmparatorluğu’nun kurucusu ve ilk hükümdarı.

Muhtemelen 993 yılında doğdu. Babası Mikâif b. Selçuk’un gayr-ı müslim ülkelere yaptığı bir sefer sırasında ölümü üzerine dedesi Selçuk, Tuğrul Bey ve Kardeşi Çağrı Bey’i yanına aldı. Selçuk’un M. 11. yüzyılın başlarında pjümünden sonra amcaları Arslan Yabgu’nun İdaresi altındaki beldeye giderek ona hanedanın reisi olarak itaat arzettiler. Daha sonra Maveraünnehir hükümdarı İlek-Han Nasr’ın düşmanca davranışları yüzünden Karahanlı hükümdarı Buğra Han’ın ülkesine iltica ettiler. Görünürde Tuğrul ve Çağrı beylere ilgi gösteren Buğra Han aslında her ikisini birlikte yakalayıp hapsetmek istiyordu. İkisini birlikte ele geçirmenin mümkün olmayacağını anlayınca da Tuğrul Bey’i yakalayıp hapsetti. Ancak Çağrı Bey, Buğra Han’ın ordusunu büyük bir mağlubiyete uğratarak kardeşi Tuğrul Bey’i kurtardı. Amcaları Arslan Yabgu’nun Gazneli Sultan Mahmud tarafından esir edilmesinden (1025) sonra Tuğrul ve Çağrı beyler, ailenin başına geçtiler. Bundan sonra Gaznelilerle Selçuklular arasında sürekli bir mücadele başladı. Tuğrul ve Çağrı beyler 1035’de müstakbel Selçuklu İmparatorluğu’nun temellerini atacakları Horasan’a göçettiler, 29 Haziran 1035’de Gazne Hükümdarı Mesud’un gönderdiği büyük bir orduyu mağlub ederek Selçuklu Devleti’ni kurma yolunda büyük mesafeler katettiler. Gazneli Sultan Mesud Selçuklu elçileriyle uzun müzakerelerden sonra Nesa’yı Tuğrul Bey’e verdi. Ayrıca değerli hilatler de gönderdi. Tuğrul ve Çağrı beylerin 1037 sonbaharından 1038 iik baharına kadar Cüzcan, Talekan ve Faryab’dan Rey’e kadar her sahada görünmeleri, bu arada Rey şehrini de ele geçirmeleri üzerine Sultan Mesud’un gönderdiği ordu 1038 tarihinde Selçuklular tarafından mağlub edildi. Bu zaferden sonra toplanan kurultay Tuğrul Bey’i hükümdar ilân etti. Nişabur’da “es-Sultanu’l-Muazzam” ünvanıyla, Tuğrul Bey adına hutbe okundu. Bunun üzerine Selçuklulara son bir darbe indirmek için muazzam bir orduyla yoîa çikan Suitan Mesud, 23 Mayıs 1040’da Dandanakan’da büyük bir hezimete uğradı ve hayatini zor kurtarabildi. Bu tarihten itibaren müstakü bir devlet oiarak teşekkül eden Büyük Selçuklu İmparatorluğunun ilk hükümdarı Tuğrul Bey 70 yaşlarında iken 8 Ramazan 455/4 Eylül 1063’de vefat etti. Mert ve müsamahakâr bir insandı. O iyi bir kumandan olduğu gibi aynı zamanda büyük bîr siyaset ve devlet adamıydı.