Toplumsal Olgu, Süreç ve Gerçeklik

1. Toplumsal Olgu, Süreç ve Gerçeklik

Birden fazla insanın toplum içinde birlikte yaşaması sonucu orta­ya çıkan fenomenler sosyal olaylardır. Onlar, toplum fertlerinin dışın­da bağımsız bir objektif gerçeklik olarak vardırlar. Bu anlamda onla­ra “toplumsal gerçeklik” (realite) de denmektedir. Mamafih, toplum­sal gerçeklik içerisinde, başlayış ve bitiş süresi ve yeri belli olan mün­ferit (tekil) toplumsal olaylar ile, nerede biteceği kesin olmayan olgu­lar ve süreçleri birbirinden ayırmak gerekmektedir.

Sosyolojide, “toplumsal süreç”, birbirini takip eden olaylar zinci­rini ifade etmektedir. Böylesine bir zincirleme süreç ve hattâ bu süre­cin farklı merhalelerinde ortaya çıkan gelişmeler ise “toplumsal ol- g?/” dur lar. Şu halde toplumsal olgular, sosyal olaylara göre daha sü­rekli ve birbirini tamamlayan olaylar dizisi şeklindeki bir süreçte ken­dini gösteren sosyal oluş ve gerçekliklerdir. Bir örnek vermek gerekir­se, bir toplum içerisinde herhangi münferit bir trafik kazası, intihar, hırsızlık yahut cinayet vak’aları birer toplumsal olay, buna karşılık ay­nı toplumda tekerrür eden genel trafik, intihar, hırsızlık ve cinayet vak’aları birer sosyal olgu ve gerçeklik oluştururlar. Bu anlamda, top­lum hayatında meselâ sanayileşme, şehirleşme, eğitim, dinî yaşantı… hep birer toplumsal olgu ve gerçeklik olarak karşımıza çıkmaktadır.