Thor Heyerdahl Kimdir, Hayatı, Keşifleri, Hakkında Bilgi
HEYERDAHL, Thor (1914 – 18 Nisan 2002) Norveçli antropolog ve gezgin. Geçmiş uygarlıkların okyanusları aşarak birbirini etkilediklerini kanıtlamaya çalışan araştırmaları ile tanınmıştır.
6 Ekim 1914’te Larvik’te doğdu. Oslo Üniversitesi’nde zooloji ve coğrafya öğrenimi gördü. Alan araştırmaları sırasında antropolojiye ilgi duydu. Üniversitenin son sınıfında öğrenciyken zooloji çalışmaları yapmak üzere Büyük Okyanus’taki Markiz Adaları’na gitti. Orada Polinezyalılar’m dillerini, destanlarım, ve taş işleme yöntemlerini inceledi. Adalara ilk insanların İnkalar döneminden önce Peru’dan deniz yoluyla gelmiş olabileceği sonucuna vardı. Eski toplulukların göçlerinde deniz yolculuğunun ve okyanus aşırı yerleşmelerin önemli rol oynadığını ileri süren bir kuram geliştirdi.
1947’de Kon-Tiki adlı okyanuslar arası bilimsel geziyi düzenledi ve yönetti. Beş arkadaşı ile birlikte, eskiden Güney Amerika yerlilerinin kullandıkları cinsten, belsem ağacından yapılma bir sal ile Peru’dan yola çıktı. 101 gün süren 6.600 km’lik yolculuktan sonra Polinezya kıyılarına vardı. Heyerdahl bu gezi ile, Polinezyalılar’m Güney Amerika kökenli, Perulu Kızılderililer olabileceğini, çünkü o dönemde bu tür bir yolculuk olanaklarının bulunduğunu kanıtladığını ileri sürdü. Bu yolculuğun öyküsünü anlatan Kon-Tiki Ekspedisjorıen ( Kon-Tiki Seferi ) adlı kitabını 1950’de yayımladı. Çok ilgi çeken kitap, 1951’de aynı adla belgesel film olarak çekildi ve Heyerdahl’a Oskar Ödüiü kazandırdı. 1949’da Knut Haugland ile birlikte Oslo’da Kon-Tiki Müzesi’ni kurdu.
Heyerdahl, 1948-1952 arasında Avrupa’da ve ABD’de araştırmalar yaptı ve dersler verdi. Galapagos Adaları’na düzenlenen ve bu adalara Avrupalılar’ dan önce Güney Amerika Kızılderilileri’nin geldiklerini kanıtlamaya yönelik bir arkeoloji gezisini yönetti. 1954’te Bolivya, Peru ve Kolombiya’da alan araştırmaları yaptı. 1955-1956 yıllarında Büyük Okyanus’ un doğusuna ve Paskalya Adası’na yapılan Norveç Arkeoloji Seferi’ni yönetti. Bu adada bulunan taştan anıtlar üzerine yaptığı çalışmanın sonuçlarını daha sonra kitap olarak yayımladı.
1969’da çeşitli uluslardan kişilerin katıldığı küçük bir ekiple, Ra I adını verdiği papirüsten yapılmış Mısır tarzı bir tekne ile, Fas’tan Orta Amerika’ya gitmek üzere yola çıktı. Bu gezinin amacı, Kristof Kolomb’dan önce de, Batı’nın Mısır uygarlığından etkilenmiş olabileceğini göstermekti. Ancak teknesi bir süre sonra suya dayanamaz duruma gelince yolculuğunu yanda kesmek zorunda kaldı. 1970’te Ra II adlı teknesiyle çıktığı, Atlas Okyanusu’nda 56 gün süren yeni bir yolculuğun sonunda Barbados’a vardı. Böylece, benzer bir yolculuğun o dönemde de olası olduğunu kanıtlamış oldu. 1971 ’de bu serüvenini ahlatan The Ra Expedition (“Ra Seferi”) adlı kitabını yayımladı. Kitabı aynı adla belgesel film olarak hazırlandı. 1978’de Sümerler döneminde denizcilik tekniğinin ne denli gelişkin olduğunu araştırmak üzere, Sümer tipi kamıştan yapılmış bir sandal ile Dicle Irmağı’nda deneyler yaptı.
• YAPITLAR (baslıca): Kon-Tiki Ekspedisjonen, 1948, ( Kon-Tiki Seferi );.American Indians in the Pacific: The Theory behind the Kon-Tiki Expedition, 1952, (“Kon-Tiki Seferi’nden Çıkarılabilecek Kuram: Büyük Okyanus’ta Amerikan Kızılderilileri”); Archaelogical Evidence of Pre-Spanish Visits to the Galapagos Islands, 1956, (“Galapagos Adaları’na İspanyol Öncesi Zivaretlerin Arkeolojik Kanıtları”); Aku-Aku: The Secret of Easter Island, 1958, (“Aku-Aku: Paskalya Adası’nın Sırrı”); Sea Routes to Polynesia, 1968, (“Polinezya’ya Deniz Yolları”); The Ra Expeditions, 1971, (“Ra Seferleri”); Fatuhiva: Back to Nature, 1974, (“Fatuhiva: Doğaya Dönüş”); The Art of Easter Island, 1975, (“Paskalya Âdası’nın Sanatı”); Early Man and The Ocean, 1978, (“îlk İnsan ve Okyanus”); The Tigris Expedition, 1979, (“Dicle Seferi”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi