Theodor Adorno – Proust Üzerine

Her cümle yazarın iradesi ve içinde bulunduğu istisnai durum tarafından dikte ettirilir, içerikte ancak, genel gidişata uymayan şeylere yer verilir.

Uyum sağlama zorunluluğu, gerçeği bütünüyle sınamayı yasaklar.

Proust’un anlattığı, erişilmemiş ya da tehlikeye atılmış mutluluğun hikayesidir. Mutlu olma ihtimali var mı sorusuna, aşkın imkansızlığını göstererek cevap verir. Tamamen kendi olmak, diğerlerinden kesin bir çizgiyle ayrılmak, dışlanma ve derin bir yabancılaşma anlamına gelir aynı zamanda.

Ket vurulmamış mutluluk ihtimali ve mutluluk eğilimi, kendi kendisinin gerçekleşmesini engeller.

Mutluluğun tamamı uğruna hayatın tamamını feda etmek tercih edilir, en büyük tatminle bile ölçilemeyecek bir yudum alınır ondan. Kayıp zamanı arayışın içsel hikayesidir bu. Herşeyin geçmişe karışmasına cevap olarak her şey hatırlanır; umut, geçmişe karışmanın farkına varma ve onu kağıda dökme gücünde saklıdır ancak. Proust bir mutluluk şehididir.

Çeviren: Ayça Sabuncuoğlu
Cogito: Adorno Özel Sayısı
Adorno: Kitle, Melankoli, Felsefe
Sayı: 36, Yaz 2003